Analysis of the Story of Ferhat and Şi̇ri̇n Within the Framework of Rene Giirard’s Desire Triangle Model

Creative Commons License

Sezgin M. N.

Language and Literature Studies III, Refika ALTIKULAÇ DEMİRDAĞ,Uğur ÖZBİLEN, Editör, Akademisyen Kitabevi, Ankara, ss.25-51, 2024

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2024
  • Yayınevi: Akademisyen Kitabevi
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.25-51
  • Editörler: Refika ALTIKULAÇ DEMİRDAĞ,Uğur ÖZBİLEN, Editör
  • Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Ferhat ile Şirin hikâyesi, René Girard'ın arzu üçgeni teorisine örnek teşkil eder. Hikâyede Ferhat, Şirin'e olan aşkını Kral'ın Şirin'e olan arzusundan öğrenir. Bu durum, Girard'ın teorisine göre "arzu üçgeni" oluşturur: Ferhat, Şirin'i doğrudan değil, Kral'ın Şirin'e olan arzusunu taklit ederek arzulamaktadır. Bu taklitçi arzu, Ferhat'ın Şirin'i kazanmak için kendini tüketen bir çabaya sürüklenmesine yol açar. Şirin ise, Kral'ın arzusunun farkında olarak, Ferhat'ın arzusunu tetikleyen bir nesne haline gelir. Ferhat, Şirin'i elde etmek için Kral'ın arzusuyla rekabet eder, ancak Girard'ın teorisine göre bu rekabet, Ferhat'ın Şirin'e olan arzusunu daha da güçlendirir. Şirin ise, Ferhat'ın aşkı karşısında bir ikilemde kalır: Ferhat'a olan sempatisine rağmen, onu sevmeye korkar çünkü onun arzusunun kaynağı Kral'ın arzusu olduğu için, Şirin'in arzusu Kral'ın arzusuyla örtüşür. Bu durum, Girard'ın teorisindeki "arzu üçgeni"nin trajik sonucunu ortaya koyar: Ferhat, Şirin'i elde edemeyerek ve kendini tüketerek ölür, Şirin ise derin bir üzüntüye kapılır. Hikâyede, arzu üçgeni, aşkın, özlemin ve ihtirasın trajik bir sonucunu gösteren bir araç olarak işlev görür.

Anahtar Kelimeler: Ferhat ile Şirin, Rene Girard Modeli, Üçgen Modeli.

The tale of Ferhat and Shirin is example of René Girard's triangle of desire theory. In the tale, Farhad learns of his love for Shirin from the King's desire for her. This creates a "triangle of desire" according to Girard's theory: Farhad desires Shirin not directly but by imitating the King's desire for Shirin. This mimetic desire leads to a self-consuming effort on Ferhat's part to win Shirin. Being aware of the King's desire, Shirin becomes an object that triggers Ferhat's desire. Farhad competes with the King's desire to win Shirin, but according to Girard's theory, this competition further strengthens Farhad's desire for Shirin. Shirin, on the other hand, is caught in a dilemma in the face of Ferhat's love: Despite her sympathy for him, she is afraid to love him because her desire overlaps with the King's desire, since the source of her desire is the King's desire. This reveals the tragic outcome of the "triangle of desire" in Girard's theory: Farhad dies by failing to win Shirin and exhausting himself, while Shirin is overcome with deep sorrow. In the tale, the triangle of desire functions as a device to show a tragic outcome of love, longing and ambition.

Keywords: Ferhat and Shirin, Rene Girard Model, Triangle Model.