Türkçe eğitiminde değerler eğitimi üzerine yapılmış akademik çalışmaların değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Savaş Akman

Danışman: Cemşems Tümer

Özet:

Son yıllarda değerler eğitimi ile ilgili akademik çalışmalar giderek yoğunlaşmaktadır. Türkçe Eğitimi bölümlerinde de bu konuda yapılan çalışmalarda artış olduğu gözlenmiştir. Bu nedenle bu araştırmada Türkçe eğitimi alanında değerler eğitimi ile ilgili yapılan çalışmaları bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirmek amaçlanmıştır. Çalışmanın amacı çerçevesinde bugüne kadar Türkçe eğitimi alanında yapılmış değerler eğitimi konulu Ulusal Tez Merkezi'nde erişime açık 137 tez kodlanarak bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Değerlendirmeye alınan bu tezler araştırmanın temel problemi ve alt problemleri çerçevesinde; yayımlandığı yıl, danışmanı, konusu, veri toplama araçları, araştırma yöntemleri, lisansüstü düzeyleri, ulaşılan benzer sonuçlar gibi farklı değişkenler yönüyle sınıflandırılmıştır. Tezlerden elde edilen veriler frekans ve yüzde kullanılarak görselleştirilmiştir. Çalışmada bilimsel araştırmalarda bir doküman tarama yöntemi olan meta-analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda Türkçe eğitimi alanında değerler eğitimi konusunda en çok yüksek lisans düzeyinde çalışmanın yapıldığı, danışman unvanlarına bakıldığında ise en fazla profesör unvanının olduğu görülmüştür. İnönü Üniversitesi'nin Türkçe eğitiminde değerler eğitimi üzerine en fazla çalışma yapılan üniversite olduğu görülmekle birlikte Atatürk Üniversitesi'nin de bu alanda doktora çalışmalarında önde olduğu görülmüştür. Çalışmaların iç yapı analizleri sonucunda; çalışmaların %22,06 sının değerler eğitimi ile birlikte başka konuları da işlediği, bir yazarın birden fazla eserini inceleyen çalışmaların yoğun olduğu, araştırmalarda incelenen yazarlardan 16 tanesinin birden fazla araştırmacı tarafından konu edinildiği, en fazla Türkçe ders kitaplarının incelendiği, araştırma yöntemlerinden en çok nitel araştırmanın, veri toplama araçlarından ise doküman incelemesinin kullanıldığı tespit edilmiştir. Ayrıca ders kitaplarının ve 100 temel eserin değerler eğitimi yönünden yetersiz olduğu, araştırmalarda ele alınan eserlerde en çok sevgi değerine yer verildiği, değerlerin aktarımında çocuk dergilerinde sezdirme yerine öğüt veren yaklaşım benimsendiği sonuçlarına da ulaşılmıştır.