Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İBRAHİM HALİL ÖLMEZ
Danışman: Ersan Gürsoy
Özet:
Amaç: Bireyin belli bir performansı başarılı olarak yapması için kendine olan inancına ya da kendi yargısına öz yeterlilik denir. Öz yeterlilik inancı, öğrenen için okul yaşamında akademik başarının önemli bir belirleyicisi olmasının yanı sıra, okul dışı yaşamında tüm hayatı boyunca kullanacağı bir beceridir. Ayrıca sağlıklı bir yaşam için kaliteli uyku vazgeçilmezdir. Kötü kaliteli uyku depresyon, anksiyete, diyabet, obezite ve hipertansiyon gibi birçok hastalık ile ilişkilidir. Toplumda sigara içme alışkanlığı olan bireylerin sayısı oldukça fazladır. Bireylerin sigara içme durumları ile öz yeterlilik algısı ve uyku kalitesi arasında herhangi bir ilişki olup olmadığını saptamak çalışmamızın temel amacıdır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamız kesitsel tanımlayıcı nitelikte olup çalışmanın evrenini Erzincan Mengücek Gazi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Polikliniği'ne Haziran 2023 ile Ağustos 2023 tarihleri arasında başvuran hastalar oluşturmaktadır. Çalışmaya 18 yaş ve üzeri, gönüllü, Türkçe bilen, iletişim kurma problemi olmayan bireyler dahil edilmiştir. Çalışmaya katılmayı kabul eden ve dahil edilme kriterlerini karşılayan katılımcılara literatür taranarak hazırlanmış 20 soruluk bir demografik veri anket formu uygulanmıştır. Ülkemizde Uysal ve arkadaşları tarafından Türkçe geçerlilik ve güvenilirliği yapılmış "Fagerstrom Nikotin Bağımlılık Testi(FNBT)" uygulanmıştır. Ülkemizde Ağargün ve arkadaşları tarafından Türkçe geçerlilik ve güvenlirliği yapılmış "Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi(PUKİ)'' uygulanmıştır. Yine ülkemizde Yıldırım ve arkadaşları tarafından Türkçe geçerlilik ve güvenilirliği yapılmış ''Genel Özyeterlilik Ölçeği'' uygulanmıştır. Demografik veri formunda yer alan her bir soru için toplam 20 kişiyle olmak üzere toplam 400 kişiyle görüşülmesi planlanmıştır. %10 luk veri kaybı da göz önünde bulundurularak 440 kişiyle görüşülmesi planlanmıştır. Katılımcıların tamamından sözel ve yazılı olarak bilgilendirilmiş gönüllü onam formu alınmıştır. Çalışmanın her aşamasında Helsinki deklarasyonunun ilkelerine uyulmuştur. Bulgular: Katılımcıların ortalama PUKİ puanı 11,74 (min=6, max=21) ve Genel Öz Yeterlilik Ölçeği puan ortalaması ise maksimum 85 üzerinden 63,9 (min=37, max=85) idi. Sigara içenlerin ortalama Fagerstrom puanı 3,72 (min=0, max=10) idi. Sigara içenlerin PUKİ puanları içmeyenlere göre anlamlı derecede yüksekti ve bu da uyku kalitesinin daha kötü olduğunu gösteriyordu (p <0.001). Sigara içenlerin öz yeterlilik puanları içmeyenlere göre daha yüksek olmasına rağmen aralarında anlamlı bir ilişki gözlenmedi (p=0,431). Sonuçlar: Bu çalışma sonucunda sigara içmenin uyku kalitesini olumsuz etkilediği ancak öz yeterlilik algısını anlamlı düzeyde etkilemediği görülmüştür.