Kültür mallarının uluslararası hukuk çerçevesinde korunması: Irak örneği


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Hukuku, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MOHAMMED YAAREB GHAZİ AL-JA'FAR

Danışman: Muhammet Emin Ruhi

Özet:

Kültür mallarının uluslararası alanda koruma altına alınması sorunu kültürel haklar bakımından temel sorunlardan biri sayılmaktadır. Kültür malları tarihimizi ve kültürel kimliğimizi savunmak için önemli bir hazinedir. Bunları korumanın önemi herhangi bir nesneyi korumanın öneminden az değildir. Zira kültürel miras bireylerin ve toplumların kimliğini yansıtmaktadır. Uluslararası kamu hukukunda; insanın medeni, siyasi, ekonomik ve toplumsal haklarının yanı sıra kültürel haklarının da bulunduğu ifade edilmiştir. Ayrıca dünyadaki her halk ve milletin ayırt edici bir kültürel kimliği ve kendisine ait tarihi ve kültürel eserlerinin bulunduğu kabul edilmektedir. Kültür malları ülkenin bir parçası olup bağımsız ve kişisel oluşumlarından biridir. İnsanlık tarihi boyunca herhangi bir ülke halkının benzersiz bir şekilde ortaya koyduğu ürünlerdir. Kültür malları halkın ve toplumların kimliğini öğrenmenin bir aracıdır. Herhangi bir insan topluluğu için farklı bilgiler hazinesidir. Bu eserler kalıcı bir tarih ve medeniyeti ifade ettikleri için başka bir şeyle tazmin edilemez. Bu araştırmada Irak'ta kültür mallarının uluslararası alanda koruma altına alınması konusu detaylı bir şekilde ele alınmaya çalışılmıştır. Zira uluslararası antlaşmalar ve örgütlerin Irak topraklarında bulunan kültür mallarını koruma yeterliliği konusunda büyük bir sorun bulunmaktadır. Ayrıca uluslararası toplumun bu alanda olumlu bir rol oynayabilmesi konusuna açıklık getirilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada ayrıca barış ya da silahlı çatışma dönemlerinde kültür mallarını korumada uluslararası hukuk kurallarının ne kadar etkin bir şekilde uygulandığı konusu incelenmeye çalışılmıştır. Zira savaş esnasında tarihi eserlerin korunma konusu günümüzde önemli konulardan biri sayılmaktadır. Bu nasıl önemli bir konu olmasın? Nitekim dünyanın farklı yerlerinde günlük olarak bu çatışmalar meydana gelmeye devam etmektedir. Bu konu özellikle uluslararası ve ulusal düzeyde önemli bir konudur. Bu araştırmada ayrıca tarihi eserleri tahrip eden ve çalan kimselerle mücadele etmek için yapılan uluslararası antlaşmalar, konferanslar ve bunun için kurulan örgütlerdeki gelişmeler üzerinde durulmuştur.