Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MÜMİNE ALPEREN KAYAK
Danışman: Erdoğan Uludağ
Özet:
Divân edebiyatı 600 yılı aşkın bir zaman dilimini içine alan bir edebiyattır. Bu edebiyat zaman içerisinde yenileşmelere ayak uyduramamış ve varlığını yeni edebiyata bırakmıştır. Bu yer bırakışın ardından Divân edebiyatı varlığı hakkında yapılan tartışmalarla sürdürmeye devam etmiştir.
Tartışmalar genellikle yeniyi oturtmak için eskinin top yekûn reddi biçiminde kendini göstermiş ve çoğunlukla eski yani Divân edebiyatı haksız eleştirilere, toptancı bir bakış açısına mahkûm edilmiştir. Anlaşılmazlıkla suçlanan 600 yıllık edebiyatımız, onu neden anlayamadığımızı hiçbir suretle sorgulamadan bir köşeye itilmeye çalışılmıştır.
Biz ilköğretim ikinci kademedeki öğrencilerimizin Divân edebiyatının hiç değilse isminden haberdar olmalarını istedik ve bunu gerekçeleri, açıklamaları, araştırmaları ve model uygulaması ile sunmaya çalıştık. Çalışmamızda öncelikle genel özellikleri ile Divân edebiyatı ele alınmış, bu edebiyatın genel kural ve özellikleri üzerinde durulmuş, Divân edebiyatı üzerine yapılan tartışmalara genel olarak değinilmiştir. Daha sonra bir eseri ya da yazarını tanımanın devrini tanımakla doğru orantılı olduğu kanısıyla Nâbî‟nin yaşadığı devrin siyasi olaylarına ve edebî yaşantısına yer verilmiş, Nâbî‟nin hayatına, edebî şahsiyetine, ondan etkilenen şairlere ve Nâbî‟nin eserlerine değinilmiştir.
Tezimizin ana konusunu oluşturan Nabî‟nin Hayriye isimli mesnevîsi, dil ve üslup özellikleri ile hakkında söylenenler bakımından incelenmiş, Divân edebiyatı metinlerine ilköğretim ikinci kademede yer verilebilmesi üzerine yapılan çalışmalardan bahsedilmiş, son kısımda ise Divân edebiyatı metinlerinin ilköğretim ikinci kademede kullanılmasına yönelik Hayriyye‟den alınan örneklerle hazırlanmış bir uygulama örneğine yer verilmiştir.