Âşık Mevlüt Mertoğlu'nun şiirlerinde tema ve değerler


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hamiyet ATALAY

Danışman: Necdet Tozlu

Özet:

Âşık edebiyatı, Türklerin sanat anlayışını en eski Türk kültüründen başlayarak günümüze kadar yaşatan bir gelenektir. Kaynağını sözden alan âşık edebiyatı, yüzyıllar boyunca farklı kültür ve coğrafyalara yayılarak toplumun hafızasını oluşturmuş ve edebiyatın önemli bir parçası hâline gelmiştir. Türklerin ilk dönemlerden itibaren birçok devlet kurarak bu devletler içerisinde âşıklık geleneğini yaşatmaları, şüphesiz bu edebiyatın günümüzde varlığını sürdürmesine katkı sağlamıştır. Son zamanlarda her türlü bilimsel ve teknolojik gelişmeye rağmen dünyada yaşanan şiddet ve korku havası, maddi ve manevi tatminsizlikler; acımasızlıklar, adaletsizlikler, çevrede olup bitenlere karşı duyarsızlık, mutsuzluk ve hayattan memnuniyetsizlik gibi problemler, eksikliği hissedilen değerlerin öğretimi ve aktarımını daha önemli bir hâle getirmiş; devletleri, milli ve evrensel kimi değerleri yeniden canlı ve etkili hâle getirmeye ve yaşanılan çağa uygun yeni bir takım değerler oluşturmaya; böylelikle kaybolmaya yüz tutmuş sosyal kontrolü yeniden sağlamaya yöneltmiştir. Günümüz âşıklık geleneğinin temsilcilerinden olan Âşık Mevlüt Mertoğlu'nun hayatı ile ilgili bilgiler yapılmış olan özel bir röportaj ile elde edilmiştir. Âşığın iki yüz kırk iki şiirinin incelenmesi sonucunda da Türk halk şiirinin yapı taşlarını oluşturacak nitelikte ürünler ortaya koyduğu anlaşılmıştır. Çalışmamızda Âşık Mevlüt Mertoğlu'nun âşıklık geleneğini Erzurum'da sürdürmesini sağladığı ve aynı zamanda değerler eğitimine göstermiş olduğu hassas yaklaşım tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler :Erzurum, Âşıklık Geleneği, Mevlüt Mertoğlu, Değerler