Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Mersin Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Farmasötik Kimya, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SELİN ZİREK
Danışman: Öztekin Algül
Özet:
Tümör hücresinin büyümesi, gelişmesi ve tümör metastazı olayları ekstraselüler
matriks bileşenleri ile sağlanmaktadır. Özellikle tümör hücrelerinde endotel tabakası
çok hızlı değişmektedir. Hiyaluronik asitin endotel hücrelerin yapısında yer aldığı ve bu
hücrelerde önemli rolünün olduğu bilinmektedir. Hiyaluronik asitin vücutta sentezi
hiyaluronan sentetaz (HAS) enzimi tarafından yapılmaktadır. Ayrıca yapılan
çalışmalarda, tümör metastazının sadece hiyalüronidaz bulunan hücrelerde meydana
geldiği ancak hiyalüronidaz bulunmayan hücrelerinde ise gerçekleşemediğinin tespit
edilmesi, bu enzimin inhibisyonunun yeni bir kanser tedavi yaklaşımı olabileceği fikrini
güçlendirmektedir.
Tümör metastazı üzerinde yapılan çalışmalarda araştırıcıların dikkatini çeken
heterosiklik halkalardan birisi de indol halkasıdır. İndol halkası yaşam için gerekli olan
bazı biyolojik moleküllerin yapısında yer almaktadır.
Henüz günümüzde antimetastazik etkili yeni bir indol türevi bileşik tedaviye
girmemişse de, son yıllarda indol türevi bileşiklerin antitümör aktiviteleri üzerine
birçok araştırmanın yapıldığı görülmektedir.
Bu çalışmada, indol halkasının 1, 2, 3 ve 5 numaralı konumunda değişik
sübstitüentler taşıyan 7 adet indol türevi bileşik, hiyaluronidaz enzim inhibitör etkileri
karşılaştırılmak amacıyla sentezlenmiştir. Sentezlenen indol türevi bileşikler ve standart
madde olarak kullanılan askorbik asidin palmitat tuzu pH 3.5 ve 7’de “Morgan-Elson”
ve “Stains-all” testleri kullanılarak antihiyaluronidaz etkileri tespit edilmiştir.
Sentezlenen bileşiklerin 100 mM konsantrasyonda % inhibisyon değerleri
incelendiğinde, Bileşik 1-7 pH 7’de %16-86 arasında pH 3.5’te ise %8-103 aralığında
olduğu görülmektedir.
Bu çalışmada sentezlenen 4-(3-fenil-1H-indol-2-il)fenol (Bileşik No: 4) bileşiğinin
en yüksek antihiyaluronidaz etkiye sahip olduğu bulunmuştur. Diğer bileşiklerin ise
protonizasyondan dolayı IC50 değerleri belirlenememiştir. Antihiyaluronidaz aktiviteye
sahip bileşiklerin in vitro antihiyaluronidaz etkilerinin daha ileri çalışmalar ile
desteklenmesi gerekmektedir.