Kültürel Dönemeç, Sömürgecilik Sonrası Çeviri ve Feminist Çeviri Yaklaşımlarına Babil Kulesi’nden Bakmak


Abdal G.

Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), cilt.4, sa.2, ss.575-587, 2018 (Hakemli Dergi)

Özet

Jacques Derrida, “Babil Kulesi” (1985) başlıklı yazısında, dildeki sözcüklerin sonsuz anlam ve bağlam içerdiğini vurgular; eşdeğerlik kavramının baştan defolu bir kavram olduğundan hareketle, her çeviri eyleminin bir yeniden yazmaya dönüştüğünü belirtir. Buna dayanarak, belirli bir dönemde belirli bir bağlam için geçerli ve uygun olan çeviri yaklaşımının, değişen koşullarla ve bakış açılarıyla sürekli olarak farklılaştığı ve her çeviri denemesinde yapıbozumuna uğradığı söylenebilir. Bu çalışma içerisinde, çeviri eylemini kültürel ve dilsel bir yeniden yazma olarak ele alan kültürel dönemeç, sömürgecilik sonrası ve feminist çeviri yaklaşımları tartışmaya açılacak, bu yaklaşımların çeviri eylemine getirdikleri yorumlar ile Derrida’nın Babil Kulesi (1985) başlıklı yazısında öne sürdüğü düşünceler arasında koşutluklar olup olmadığı tespit edilmeye çalışılacaktır. Sonuç olarak, bu yazının merkezinde yer alan çeviri yaklaşımları ile Jacques Derrida’nın Babil Kulesi (1985) başlıklı yazısındaki yazma eylemine ilişkin görüşleri arasında yakın bir ilişki olduğu gözlemlenmiş; çeviri eyleminin, çevirmenleri kaynak ve erek dil, kültür ve metnin boyunduruğundan kurtarıp hiyerarşileri yıkma olanağı yarattığı çıkarımı yapılmıştır.

Anahtar kelimeler: Jacques Derrida, Yeniden Yazma, Kültürel Dönemeç, Sömürgecilik Sonrası Çeviri, Feminist Çeviri

Jacques Derrida, in his article titled “Des Tours De Babel” (1985), emphasizes that the words in the language are comprised of infinite meanings and contexts; therefore, the concept of equivalence is a defective concept, and that each translation is a rewriting. Based on this idea, the translation, which is valid and appropriate for a given context in a certain period of time, is deemed to undergo deconstruction through constantly changing conditions and perspectives, thus gradually ripping off the target text from the source text under each and every task of translation. In this study, the translational approaches of cultural turn, post-colonial translation and feminist translation, which see the translation activity as a form of cultural and linguistic rewriting, will be discussed, and the question of whether there are any parallelisms between the interpretations these approaches have brought into the concept of translation and Derrida's approach to rewriting will try to be answered. As a result, it has been remarked that the translational approaches that are discussed in this paper have parallels with the thoughts put forward by Jacques Derrida in his article titled Des Tours de Babel (1985), and that the translation activity brings about the opportunity to break the hierarchies by freeing the translator from the hegemony of source and target language, culture and text.

Keywords: Jacques Derrida, rewriting, cultural turn, post-colonial translation, feminist translation.