ORTA ASYA’DAN ANADOLU’YA KAYALARA YAZILAN TÜRK KÜLTÜRÜ (DEREİÇİ KAYA RESİMLERİ) / THE TURKISH CULTURE FROM CENTRAL ASIA TO ANATOLIA WRITTEN ON THE ROCKS (DEREİÇİ ROCK DRAWINGS)


ÜNGÖR İ.

Türkiyat Araştırmaları Dergisi, sa.39, ss.357-370, 2016 (ESCI)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2016
  • Dergi Adı: Türkiyat Araştırmaları Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Emerging Sources Citation Index (ESCI)
  • Sayfa Sayıları: ss.357-370
  • Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Öz İnsanoğlu, diğer canlılardan farklı olarak kendisini kalıcı şekilde tanıtmak ve ifade etmek isteyen bir varlıktır. Bu istek onu değişik yöntemler aramaya sevk etmiştir. Türkler bu kural içinde zamanla ortaya çıkardığı kültür gereği, heyecanlarını, ekonomik yapısını, inançlarını, toylarını ve cenazelerini, yani kültürlerine dair ne varsa taşlar üzerine yazıp çizmeyi bir yöntem olarak belirlemişlerdir. İşte bu kültürün izlerini görebildiğimiz kaya resimleri bütün Asya’ya ve Avrupa ortalarına kadar yayıldığı gibi, kadim Türk toprağı olan Anadolu coğrafyasında da açıkça görülebilmektedir. Anadolu’da kaya resimlerinin yoğun bulunduğu yerlerden birisi de Orta Asya’nın giriş kapısı ve Kafkasların önemli bir yeri olan Kars ilimizdir. Dereiçi Kaya Resimleri’nin, bunlar arasındaki en önemli örneklerden olduğunu düşünmekteyiz.

Anahtar Kelimeler Bozkır Türk kültürü, Orta Asya, petroglif, Anadolu, Kars

Abstract Man is a creature that wants to introduce and express himself as permanent unlike other livings. This will has always led him to search for different methods. The Turks as a culture which they brought about in a rule have carved their feelings, excitements, economic structures, cults, wedding and funeral ceremonies and other culture related depictions on rocks and stones as a method. Depictions on rocks which still carry the marks of such culture have been observed from Asia up until central Europe are clearly seen in Anatolia, which has been a Turkish land. One of the places where depictions are commonly observed in Anatolia is Kars, which is entrance to Central Asia and an important place for Caucasus. Depictions of Dereiçi (Invalley) are among the top marks of Turkish culture in this town. • Keywords Turkish Steppe culture, Central Asia, petroglyph, Anatolia, Kars.