Uluslararası Türk Dünyası Sosyal Bilimler Sempozyumu, İzmir, Türkiye, 2 - 03 Aralık 2022, cilt.6, sa.129, ss.102-126
Özet Araştırmanın amacı, açılımı “en büyük alt sınır” olan teriminin “ebas” ve açılımı “en küçük üst sınır” olan teriminin “eküs” olarak kısaltmanın Reel sayıların bir alt kümesinin, varsa alt sınırları kümesini en büyük öğesi ile üst sınırları kümesinin en küçük öğesini bulmak için gerekli işlem basamaklarını içerip içermediğini belirlemektir. Araştırmaya, araştırmacının yürüttüğü derslerde “ebas” ve “eküs” değeri bulmada öğrencilerin zorluk yaşadıklarını gözlemlemesi ile başlanmıştır. Pandemi öncesi konu ile ilgili bir pilot çalışma yapılmış ve pilot çalışma sonrası konu araştırmaya değer bulunarak etik kurul onayı alındıktan sonra veri alımına başlanmıştır. Çalışma durum çalışması modeli ile yapılmıştır. Araştırma, Erzincan Eğitim Fakültesi Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü İlköğretim Matematik Öğretmenliği Programına kayıtlı 2020-2021 öğretim yılı bahar döneminde 46 ve 2021-2022 güz döneminde 52 olmak üzere toplamda 98 birinci sınıf öğrencisi ile yapılmıştır. Veriler “ebas-eküs” kısaltmalarının kavramsal yapısını sorgulayan sorular ile reel sayıların sonlu, sonsuz, sınırlı ve sınırsız alt kümelerinin “ebas” ve “eküs” değerlerinin bulunmasını isteyen “ebas-eküs bilgi formu” yoluyla alınmış ve betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Sonuçlar katılımcıların büyük çoğunluğunun “ebas” ve “eküs” kısaltmaları açılımlarının “ebas” ve “eküs” değerlerini bulmada işlerine yaradığını belirtmelerine rağmen, kısaltma açılımları içeriğinde geçen iş ve işlemleri işe koşmadıklarını göstermektedir. Bunun nedeni, kısaltma içeriklerinin “ebas” ve “eküs” değerlerini bulmada yapılacak iş ve işlemleri belirtmesine rağmen bu iş işlemlerin sırasını belirtmemesidir. Bu durumun nedeni ise “en büyük alt sınır” ve “en küçük üst sınır” ifadelerinin İngilizce karşılıkları olan “greatest lower bound” ve “least upper bound” ifadelerinin doğrudan Türkçeye çevrilmesi olabilir. Bu nedenle yapılacak iş ve işlemlerin sırasını da belirtecek olan, açılımı “alt sınırların en büyüğü” olan “aseb” kısaltmasını “ebas” kısaltması yerine ve açılımı “üst sınırlarının en küçüğü” olan “üsek” kısaltmasının da “eküs” kısaltması yerine kullanılması önerilmiştir. Genel olarak da kavramların içeriğinde geçen terimleri ve varsa iş ve işlemleri inceleme, kavram yapılandırmasında işe koşulabilecek bir yol olarak önerilmiştir.