Fütürizm'in Dionysosçu Yönelimleri: Propaganda ve Taşkınlık Sanatı


Creative Commons License

Tok H.

II. Uluslararası Mitoloji Sempozyumu, Ardahan, Türkiye, 8 - 10 Haziran 2021, ss.94

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ardahan
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.94
  • Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Yunan mitolojisinde taşkınlığın esrikliğin ve yaşamın çift yönlülüğünün simgesi olan şarap tanrısı Dionysos, günümüzde sanatın etkin rol modellerinden biri olarak görülür. Yaşamın çift yönlülüğünü simgeleyen Dionysos, sanatın da akılcı ve duygusal iki yönünden duygusallığı simgeler. 20. Yüzyıl başlarında İtalya’da ortaya çıkan Fütürizm akımı ise gerek savaş çığırtkanlıkları gerekse propaganda yönelimleri ve faşist tutumları ile sanatta taşkın bir çıkış yaparken, geleneksel/klasik sanata karşı çağın sağaltım yönteminin yalnızca dinamizm olduğunu öne sürmüştür. Ancak klasik sanatın çürümüş yönlerini dışa atmak için ileri sürdükleri bu dinamizm ve hareketlilik çözümünü savaşta ve endüstri ürünleri olan makinelerde bulan Fütüristler, savundukları şeyin çağın en büyük yarası olan savaş olması dolayısıyla oldukça taşkın bir yönelime sahiptirler. Fütüristlerin, Dionysosçu bir taşkınlık sayılabilecek bu savaş ve hareketlilik sevdaları, akıllara Antik Yunanda Dionysos törenlerindeki vahşi sayılabilecek taşkın hareketliliği getirir. Ayrıca Fütüristlerin manifestolarını okudukları konferanslarda özellikle kavga ve gürültü çıkarmak ve böylelikle hareketlilik yaratmak için propagandayı kullanmaları ile Dionysos törenlerindeki taşkın davranışlar bağlantılı gözükmektedir. Bu nedenle Fütistlerin Dionysosçu yönelimlerin açılması gerekmektedir. 

Bildiri boyunca Dionysos’un Nietzsche’nin kavramsallaştırması ile sanat tarihine girişi ve ardından Fütüristlere etkisinden hareketle, sanatta taşkınlık ve propaganda öğelerine nasıl etki ettiği açıklanmaya çalışılacaktır. 

 

Anahtar Kelimeler: Dionysos, Fütürizm, Taşkınlık Sanatı