KARAYOLU ÇEVRESİNDE YETİŞTİRİLEN BUĞDAYLARDA AĞIR METAL BİRİKİMİNİN ARAŞTIRILMASI


Ertugay M. F., Akbaş S.

ICONFOOD'25 4th INTERNATIONAL CONGRESS on FOOD RESEARCHES, Sivas, Türkiye, 16 - 17 Ekim 2025, ss.134-135, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Sivas
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.134-135
  • Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Çevre kirliliği ve insan sağlığı açısından en önemli tehditlerden biri, toksik özelliklere sahip ağır metallerdir. Bu çalışmada, Erzincan-Erzurum karayolu üzerinde, organize sanayi bölgesi yakınında yetiştirilen buğdaylarda ağır metal birikiminin incelenmesi amaçlanmıştır. Hasat öncesi dönemde, karayoluna farklı mesafelerden (10 m aralıklarla toplam 10 noktadan) buğday örnekleri toplanmış ve mesafeye bağlı olarak ağır metal kirliliğinin düzeyleri araştırılmıştır. Örneklerdeki arsenik (As), kobalt (Co), krom (Cr), manganez (Mn), nikel (Ni), bakır (Cu), alüminyum (Al) konsantrasyonları, indüktif eşleşmiş plazma kütle spektrometresi (ICP-MS) kullanılarak belirlenmiştir. As (28.25–11.38 μg kg⁻¹), Co (116.60–44.72 μg kg⁻¹), Cr (243.60–75.69 μg kg⁻¹), Mn (51892.76–17720.97 μg kg⁻¹), Ni (3020.97–1361.07 μg kg⁻¹), Cu (6141.64–2660.67 μg kg⁻¹) ve Al (19699.98–3573.63 μg kg⁻¹) seviyelerinin karayoluna daha yakın bölgelerde belirgin şekilde yüksek olduğu saptanmıştır. Analiz sonuçları, buğday bitkilerinde karayoluna olan mesafe ile ağır metal birikimi arasında anlamlı bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Bu durum, yalnızca bitki sağlığı açısından değil, aynı zamanda besin zinciri yoluyla insan ve diğer canlıların sağlığı açısından da ciddi riskler oluşturmaktadır.

Heavy metals with toxic properties represent a major threat to environmental quality and human health. This study investigates heavy metal accumulation in wheat grown near the organized industrial zone along the Erzincan–Erzurum highway. Prior to harvest, wheat samples were collected from ten sites at 10-meter intervals from the highway, and the concentrations of arsenic (As), cobalt (Co), chromium (Cr), manganese (Mn), nickel (Ni), copper (Cu) and aluminum (Al), were determined using inductively coupled plasma mass spectrometry (ICP-MS). The results showed that heavy metal levels were considerably higher in samples collected closer to the highway, with concentrations ranging between

28.25–11.38 μg kg⁻¹ for As, 116.60–44.72 μg kg⁻¹ for Co, 243.60–75.69 μg kg⁻¹ for Cr, 51892.76–17720.97 μg kg⁻¹ for Mn, 3020.97–1361.07 μg kg⁻¹ for Ni, 6141.64–2660.67 μg kg⁻¹ for Cu, and 19699.98–3573.63 μg kg⁻¹ for Al. A significant relationship was observed between distance from the highway and metal accumulation in wheat. These findings indicate that wheat cultivated in close proximity to highways and industrial activities is subject to heavy metal contamination, posing potential risks to food safety, human health, and ecological sustainability.