Finansal Ödeme Sistemlerinin Bulanık TOPSIS Yöntemiyle Karşılaştırılması*


Creative Commons License

Sarı S. S., Aka S.

Turkish Studies - Economics, Finance, Politics , cilt.17, sa.3, ss.815-834, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

Dijitalleşen dünyada elektronik ödeme sistemlerine duyulan ihtiyaç her geçen gün artmaktadır. Artan kullanımı nedeniyle hangi ödeme sistemlerinin daha fazla tercih edildiğinin tespit edilmesi de önem taşımaktadır. Bu çalışmada ödeme sistemi seçiminde kullanıcılar tarafından dikkate alınan kriterlerden yola çıkılarak, ödeme sistemlerinin kullanım önceliğinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. On yedi kriter ve altı ödeme sisteminin yer aldığı çalışmada en çok tercih edilen ödeme sisteminin belirlenmesi için uzmanlardan oluşan dört kişilik grubun görüşleri anket aracılığıyla alınmıştır. Analiz yöntemi olarak Çok Kriterli Karar Verme yöntemlerinden biri olan Bulanık TOPSIS yöntemi kullanılmıştır. Bulgularda internet bankacılığı tercih sıralamasında ilk sırada yer alırken, elektronik para ise diğer alternatiflere nazaran daha az tercih edilen ödeme sistemi olarak tespit edilmiştir. İnternet bankacılığı uygulamasının en çok tercih edilen yöntem olması günümüz dijitalleşme operasyonlarının ilk finansal ayağı olarak bu yöntemin artık geniş kesimlerce tercih edilen ve kendisini kanıtlamış bir yöntem olarak kabul edildiğini gösterebilir. Kartlı ödeme sistemlerinin ise daha gelenekselci olmasına rağmen hala en çok tercih edilen yöntemlerin başında geldiği görülmüştür. Sıralamanın sonunda yer alan elektronik para ve çevrimiçi ödemelerin ise en yenilikçi ödeme sitemleri arasında yer almalarına rağmen analiz sonuçlarına göre kullanılış, tanıtım ve güvenirlik açısından kat etmesi gereken aşamalarının olduğu tespit edilmiştir. Sonuçların herhangi bir ödeme sistemini benimsemek isteyen kullanıcılara ve ödeme sistemlerini geliştirmeyi planlayan hizmet sağlayıcılara fayda sağlayacağı düşünülmektedir. 

The need for electronic payment systems, which continues to develop rapidly in the digitalizing world, is increasing day by day. In this study, it is aimed to determine the degree of preference of payment systems based on the criteria taken into account by users in the selection of payment system. In the study, which included seventeen criteria and six payment systems, the opinions of a group of four experts were taken through a questionnaire in order to determine the most preferred payment system. The importance levels of payment systems are analyzed through the Fuzzy TOPSIS method, which is one of the multi-criteria decision making methods. Findings reveal that while internet banking is in the first place in the preference order, electronic money has been determined as a less preferred payment system compared to other alternatives. The fact that internet banking application is the most preferred method can show that this method, as the first financial pillar of today's digitalization operations, is now accepted as a method preferred and proven by large segments. Although card payment systems are more traditional, it is still one of the most preferred methods. Although electronic money and online payments, which are at the end of the ranking, are among the most innovative payment systems, it has been determined that there are stages that need to be covered in terms of usage, promotion and reliability according to the results of the analysis. It is thought that the results will benefit users who want to adopt any payment system and service providers who plan to develop payment systems.