OSMANLI TARİH YAZICILIĞINDA BİR İNTİHAL ÖRNEĞİ TELHÎSÜ’L-BEYÂN FÎ TAHLÎSÜ’L-BÜLDÂN


Özdemir R., Lokmacı S.

Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt.0, sa.25, ss.339-354, 2020 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Başka birisinin buluşunun, düşüncesinin kaynak göstermeksizin kullanılması intihal olarakadlandırılmaktadır. İntihal, önemli bir etik sorunu olmakla birlikte intihalin akademik birsuç ve hırsızlık olduğu genel kabul görmüş bir gerçekliktir. İntihalin geçmişi, insanlarınfikri ürünler ortaya koymaya başladıkları ilk zamanlara kadar dayandırılabilir. Buçalışmada öncelikle intihal kavramı üzerinde durularak XVII. yüzyıl OsmanlıTarihçilerinden Hezârfen Hüseyin Efendi’nin Telhîsü’l-Beyân Fî Tahlîsü’l-Büldân adlıeseri ele alınacaktır. Ardından söz konusu eser XVI. yüzyıl Osmanlı Tarihçisi GeliboluluMustafa Ali’nin Füsûl-i Hall ü Akd ve Usûl-i Harc ü Nakdʼi ile intihal açısındankarşılaştırılıp değerlendirilerek intihalin geçmişine bir nebze de olsa ışık tutulmayaçalışılacaktır.
The use of inventions and opinions of other individual without reference is called plagiarism. Plagiarism is a major ethical issue, and it is a generally accepted reality that plagiarism is an academic crime and theft. The history of plagiarism can be traced back to the early days when people started creating intellectual products. This study focuses primarily on the concept of plagiarism, discussing the Telhîsü’l-Beyân Fî Tahlîsü’l- Büldân, the book of Hezârfen Hüseyin Efendi, one of the Ottoman historians in the 17th century. Subsequently, the mentioned book will be compared to the Füsûl-i Hall ü Akd ve Usûl-i Harc ü Nakd, the book of the Gelibolulu Mustafa Ali, who was one of the Ottoman historians in the 16th century, in terms of plagiarism, and certain evaluations will be made in terms of plagiarism in an attempt to shed light on the history of plagiarism, though to some extent.