Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-Kısa Form ve Dijital Sağlıklı Diyet Okuryazarlığı Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Karahan Yılmaz S., Eskici G.

İzmir Katip Çelebi University Faculty of Health Science Journal, cilt.6, sa.3, ss.19-25, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Amaç: Teknolojinin gelişmesi ile birlikte günümüzde bilgiye ulaşmada internet kullanımı gittikçe yaygınlaşmıştır. Sağlıkla ilgili bilgileri doğru değerlendirebilmek ayrıca önem taşımaktadır. Bu çalışmada amaç, Duong ve arkadaşları tarafından geliştirilen Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-Kısa Form ve Dijital Sağlıklı Diyet Okuryazarlığı Ölçeği’nin Türkçe geçerlik ve güvenirliğini değerlendirerek Türkçe formunun oluşturulmasıdır. Gereç ve Yöntem: Araştırmada elde edilen veriler SPSS 22.0 ve LISREL 5.53 istatistik paket programları aracılığıyla değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde Bartlett testi ve Kaiser-Meyer- Olkin (KMO) testi yapılmış; Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA), Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ve pearson korelasyon analizi uygulanmıştır. Geçerlilik aşamasında dil ve kapsam geçerliği yapılmıştır. Geliştirilen ölçeğin güvenirlik değeri düzeyinin saptanmasında iç tutarlılık için “Cronbach alfa güvenirlik katsayısı” hesaplanmıştır. Bulgular: Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-Kısa Formu’nun maddelerin faktör yüklerinin 0,472 ile 0,706, madde toplam korelasyonlarının 0,391 ile 0,613 ve DFA yüklerinin 0,49 ile 0,73 arasında değiştiği belirlenmiştir. 12 maddelik ölçeğin Cronbach alfa güvenirlik katsayısı 0,856 olarak bulunmuştur. Dijital Sağlıklı Diyet Okuryazarlığı Ölçeği’nin maddelerin faktör yüklerinin 0,692 ile 0,858 , madde toplam korelasyonlarının 0,492 ile 0,700 ve DFA yüklerinin 0,29 ile 0,68 arasında değiştiği tespit edilmiştir. 4 maddelik ölçeğin Cronbach alpha güvenirlik katsayısı 0,785 olarak bulunmuştur. Sonuç: Her iki ölçeğin Türkçe formu, ülkemizde 18-65 yaş arası bireylerin sağlık okuryazarlığını ve dijital sağlıklı diyet okuryazarlığını değerlendirmek amacıyla kullanılabilir