Akademik Veri Yönetim Sistemi
III rd International Eurasian Educational Research Congress (3.Uluslararası Avrasya Eğitim Araştırmaları Kongresi), Muğla, Türkiye, 31 Mayıs - 03 Haziran 2016, ss.199-200
Meslek kavramına, toplumdaki sosyal, ekonomik ve teknolojik yapının gerektirdiği bir iş bölümü ile bireyin ilgi ve kabiliyeti, sosyal etkinliklere katılma gereksinimi ve toplumun bireyden sosyal ve ekonomik yasamda sorumluluk yüklenmesi talebi sonucu ortaya çıkmış olan yaşamsal bir etkinlik olgusu olarak bakıldığında meslek kavramının, bireyin o toplumdaki sosyal konumunu belirleyen önemli bir etken olduğu görülmektedir. Bu anlamda meslek seçimi, insanın yasamı boyunca yaptığı seçimler arasında çok önemli bir yer tutmaktadır. Çünkü meslek seçilirken bir bakıma gelecekteki yaşam da belirlenmektedir. İnsanlar, meslek seçerken kendi özelliklerini dikkate almak durumundadır. Kendisine uygun meslekleri çeşitli yönleriyle değerlendirip, kendi gereksinimleri açısından istenilir yönleri çok, istenmeyen yönleri az olan birine yönelmeye karar vermesi gereklidir. Kendi kişilik yapısına uygun olarak, çeşitli yönleri ile değerlendirip seçtiği meslek, onun yasadığı toplumda saygı görmesini ve bir yer edinmesini sağlamasında etkili olmaktadır. Benlik yapısıyla uyumlu bir meslek, bireyin benliğini güçlendirirken, benlik yapısıyla uyumlu olmayan bir meslek birey için ciddi sıkıntılar yaratabilmektedir. Aynı şekilde, benliği ile uyumlu bir mesleğe sahip olan insanların daha başarılı ve verimli olmaları beklenirken, benliği ile uyumsuz bir mesleğe sahip olan bireylerin çatışma ve doyumsuzluk yasamaları olasıdır. Mesleki benlik, bireyin tercih ettiği mesleğine ilişkin geliştirdiği değerlilik yargısı olarak adlandırılır. Mesleki benlik saygısı, bireyin kendi mesleğini ne kadar önemli ve değerli gördüğünün yanında, bireyin mesleki uyumunun ve doyumunun bir ön koşulu olarak kabul edilebilir. Çocuk gelişimcilerin de mesleğinde başarılı ve verimli olmasında, kendi mesleğini önemli ve değerli görmesi yolunda mesleki benlik saygısı önemli bir yer tutmaktadır. Çocuk gelişimi; 0-18 yaşlar arasındaki normal gelişim gösteren, özel eğitim gereksinimi olan, korunmaya muhtaç, çalışan, mülteci, suçlu çocuklar ile hastanede yatan çocukların bilişsel, dil, motor, sosyal-duygusal gelişimlerini, ilişki-iletişim kurma ve öz bakım becerilerini, tüm gelişim ve beceri alanlarını destekleme konusunda çocuğa, aileye, eğitimciye ve topluma hizmet sunmaktır. Çocuk gelişimciler çocukların farklı alanlarındaki gelişimlerini değerlendirme, izleme, gelişimsel özelliklerine uygun programlar hazırlama ve çevre düzenlemesi yapma, ailelere çocuk gelişimi alanında hizmet veren kişilere, kurum ve kuruluşlara alanla ilgili danışmanlık verme ve işbirliği yapma, toplumu bu konularda bilinçlendirme ve çocuk-aile ile ilgili tüm disiplinlerle koordinasyon kurma görevlerini yürütmektedir. Çok geniş bir alanda çalışan çocuk gelişimcilerin seçiminde dikkatli olmak ve çocukların gelişimlerini destekleyecek çocuk gelişimcilerin yetiştirilmesine özellikle özen göstermek çok önemlidir. Bu düşünceden hareketle bu çalışmada Bingöl Üniversitesi Genç Meslek Yüksekokuluna devam eden çocuk gelişimi bölümü öğrencilerinin mesleki benlik saygılarının incelenmesi ve çeşitli değişkenlerin çocuk gelişimi bölümü öğrencilerinin mesleki benlik saygısı üzerinde farklılık yaratıp yaratmadığının saptanması amaçlanmıştır. Araştırma, tarama modelinde betimsel bir çalışma olarak planlanmıştır. Bu araştırmaya, Bingöl ilinde bulunan Bingöl Üniversitesi Genç Meslek Yüksekokulunun Çocuk Gelişimi bölümüne devam eden öğrenciler dahil edilmiştir. Araştırmada, öğrencilerle ilgili bilgi toplamak amacıyla araştırmacılar tarafından hazırlanan “Genel Bilgi Formu”, öğrencilerin mesleki benlik algılarını değerlendirmek amacıyla Arıcak (1999) tarafından geliştirilen “Mesleki Benlik Saygısı Ölçeği" kullanılmıştır. Uygulamaya başlamadan önce, üniversitelerin ilgili birimlerinden gerekli izinler alınmıştır. Öğretim elemanları ile görüşülerek öğrencilerin uygun olduğu saatlerde, öğrencilere “Kişisel Bilgi Formu” ile “Arıcak (1999) tarafından geliştirilen “Mesleki Benlik Saygısı Ölçeği” sınıf ortamında uygulanmıştır. Uygulamalar, yirmi beş- otuz dakika sürmüştür. Mesleki Benlik Saygısı Ölçeği, bir mesleği tercih etmiş, bir alanda mesleki eğitim gören ya da bir mesleği icra eden 17 yas ve üstü bireylerin ilgili mesleğe olan saygı tutumlarını ölçmek amacıyla uygulanan likert tipi bir ölçme aracıdır. Mesleki Benlik Saygısı Ölçeği 30 maddeden oluşmaktadır. Bu maddelerin 14’ü olumlu, 16’sı ise olumsuz ifadeleri içermektedir. Olumlu maddeler: 2, 5, 7, 9, 11, 13, 14, 16, 18, 20, 24, 26, 28 ve 30. maddeler; olumsuz maddeler ise: 1, 3, 4, 6, 8, 10, 12, 15, 17, 19, 21, 22, 23, 25, 27 ve 29. maddelerdir. Olumlu maddelerde “Tamamen Katılıyorum” 5, “Katılıyorum” 4, “Kararsızım” 3, “Katılmıyorum” 2, “Kesinlikle Katılmıyorum” 1 puan alırken; olumsuz maddelerde “Tamamen Katılıyorum” 1, “Katılıyorum” 2, “Kararsızım” 3, “Katılmıyorum” 4, “Kesinlikle Katılmıyorum” 5 puan almaktadır. Bu araştırmada, Bingöl Üniversitesi Genç Meslek Yüksekokuluna devam eden çocuk gelişimi bölümü öğrencilerinin mesleki benlik saygılarının incelenmesi ve çeşitli değişkenlerin çocuk gelişimi bölümü öğrencilerinin mesleki benlik saygısı üzerinde farklılık yaratıp yaratmadığının saptanması amaçlanmıştır. Araştırmada, öğrencilerle ilgili bilgi toplamak amacıyla araştırmacılar tarafından hazırlanan “Genel Bilgi Formu”, öğrencilerin mesleki benlik algılarını değerlendirmek amacıyla Arıcak (1999) tarafından geliştirilen “Mesleki Benlik Saygısı Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırma sonrasında elde edilen verilerin analizinde SPSS paket programı kullanmıştır. Bu araştırmaya, Bingöl ilinde bulunan Bingöl Üniversitesi Genç Meslek Yüksekokulunun Çocuk Gelişimi bölümüne devam eden 77 tane 1. sınıf ve 80 tane ise 2.sınıf öğrencisi dahil edilmiştir. Arıcak (1999) tarafından geliştirilen Mesleki Benlik Saygısı Ölçeği’nden elde edilen bulgular değerlendirme aşamasında olup uygun istatistiksel yöntemlerle değerlendirilerek tartışılacaktır.