Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası Erzincan Tarihi Sempozyumu, Erzincan, Türkiye, 26 - 28 Eylül 2019, ss.2530
Tarihi süreçte farklı adlarla anılan kadim Erzincan kentinin en eski yerleşme kalıntısı, bugünkü kent merkezinin doğusundaki Altıntepe höyüğüdür. Bu höyükte yapılan kazı çalışmaları sahada yerleşmenin tarihini M.Ö. 3000’li yıllara kadar geriye götürmektedir. Urartulara ait olduğu tespit edilen bu kalenin de bir İlk Tunç Çağı yerleşmesi üzerine inşa edildiği ve devlet sınırları içerisinde bir savunma noktası oluşturduğu anlaşılmaktadır.
Erzincan kenti ve çevresi tarih boyunca birçok medeniyetin sınırları içerisinde yer almıştır. Gerek bu medeniyetler arasındaki mücadeleler gerekse doğal afetler sonucunda kent birkaç kez yıkılmış ve yeniden kurulmuştur. Kuşkusuz Erzincan’ın Kuzey Anadolu Fay kuşağı üzerinde yer alması kentin defalarca yıkıcı depremlere maruz kalmasına neden olmuştur. Bazıları kayıtlara geçen bu depremler kentin tarihi hafızasını da yok ederek kültürel dokusunu neredeyse tamamen ortadan kaldırmıştır.
Tarihi kaynaklarda Erzincan kenti bugünkü yerinde kurulmadan önce birkaç kez yer değiştirmiştir. İlk olarak bugünkü Altıntepe Höyüğü’nün olduğu yerde kurulan kentin ikinci yerleşme sahasının ovanın batısına (Çatalarmut-Oğlaktepe arası) kurulduğu belirtilmektedir. Daha sonra 1456 depremine kadar Fırat nehrinin kuzey kıyısında kurulduğu görülmektedir. Yıkıcı depremlerin etkisiyle Fırat kenarından kuzeye doğru kademeli yer değiştirdiği anlaşılmaktadır. Nihayet 1939 depremiyle tamamen yıkılan kent merkezinin demiryolunun kuzeyinde yani günümüzdeki yerinde kurulmasına karar verilmiştir. Ancak 1992 yılında meydana gelen depremde can ve mal kayıplarının yaşanmış olması kent merkezinin kuruluş yerinin bilimsel temellerden yoksun olarak seçildiğini göstermektedir.
Erzincan kenti doğal afetlerin yıkıcı etkilerinden kaynaklanan olumsuzluklara rağmen, doğu-batı ve kuzey-güney yönlü ulaşım hatlarının kesişme noktasında yer almaktadır. Dolayısıyla ulaşımın sağladığı avantajlar, su kaynakları, uygun iklim koşulları ve verimli bir ovaya sahip olması nedeniyle kent, tarih boyunca bölgenin önemli bir idari ve ticari merkezi olmuştur.