Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, cilt.12, sa.1, ss.99-116, 2024 (Hakemli Dergi)
Platon’un
ideal devlet anlayışı iş bölümüne dayanmakta ve insanların eşitsizliği
temelinde yükselmektedir. İnsanların eşit olmadığı anlayışı düşüncelerinin
başlangıcını oluşturmaktadır. Platon’a göre insanlar arasındaki eşitsizliğin
kaynağı; kan bağı ya da
zenginlik değil fiziksel ve ruhsal özellikler yanında yetenek ve zekâdır.
İş
bölümüne dayalı olarak ortaya çıkan toplumda önemli olan, insanların üzerlerine düşen fonksiyonu yerine
getirmeleridir. Böylece adil bir devlet yapılanması sağlanmış olacaktır. Platon’un düşüncelerinde eğitimin özel bir
yeri olması işte bu noktadadır. Platon, eğitimin devlet gözetiminde yapılmasını
ve amaca uygun eğitim verilmesi gerektiğini belirtmiştir. Kişilerin fiziksel ve
ruhsal kabiliyetleri eğitimin niteliğini de etkilemektedir. Özellikle savaşçıların ve yöneticilerin eğitimi
özel önem taşımaktadır. Eğitimi çocukluk döneminden itibaren başlayan bir süreç
olarak tasvir etmesi, kişilerin eğilimlerine uygun tarzda yetiştirilmelerine
vurgu yapmış olması önemlidir. Masalların, müziğin ve jimnastiğin eğitim
müfredatına dâhil edilmesi gerektiğine dair düşünceleri, günümüzdeki eğitim
anlayışına da rehber olmuştur. Platon’un görüşleri tarih içinde düşünürlerin fikirlerinde
ve devlet uygulamalarında yansıma bulmuştur. Muhtemelen gelecekte de karşılık
bulacaktır.
Bu
makalede Platon’un eğitim hakkındaki fikirlerinin izi sürülmüştür. Çağımıza
örneklik teşkil edebilecek düşünceleri üzerinde değerlendirmelerde
bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Devlet teorisi, Sokrates, İdealar kuramı,
Eğitim, Yetenek.
Plato's understanding of the ideal state is based on
the division of labour and arises on the base of the inequality of people. The
understanding that people are not equal constitutes the beginning of his
thoughts. According to Plato, the source of inequality between people is not
blood ties or wealth, they are physical and spiritual characteristics as well
as talent and intelligence.
The important matter in a society based on the
division of labour is the people’s fulfilment of their functions. Thus, a fair
state structure will be provided. It is
at this point that education has a special place in Plato's thoughts. Plato
stated that education should be carried out under the supervision of the state
and appropriate education for the objective should be given. The physical and
mental abilities of people also affect the quality of education. Especially the education of warriors and
rulers has special importance. It is important that he describes education as a
process that starts from childhood and he emphasises the upbringing of
individuals in accordance with their tendencies. His ideas that fairy tales,
music and gymnastics should be included in the education curriculum have also
guided today's understanding of education. Plato's views have been reflected in
the ideas of philosophers and state practices throughout history. It will
probably be reflected in the future as well.
In this article, Plato's ideas on education are
traced. Evaluations have been made on his thoughts that can serve as an example
for our age.
Keywords: State
theory, Socrates, Theory of ideas, Education, Talent.