Anadolu Ağızlarında Evlilik ile İlgili Söz Varlığı Üzerine Tematik Bir Tasnif Denemesi

Sağır C.

Abant Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.23, sa.2, ss.1261-1281, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 23 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.11616/asbi.1271715
  • Dergi Adı: Abant Sosyal Bilimler Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.1261-1281
  • Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Anadolu ağızları üzerine yapılan çalışmalar sayesinde yurdumuzun farklı bölgelerinde kullanılan ve yazıya geçirilmemiş pek çok sözcük toplanmıştır. Ağızlardan derlenen bu sözcükler Türk kültürünü yansıtması, Türkçenin ses ve biçim özellikleri ile zengin söz varlığını ortaya koyması bakımından oldukça önemlidir. Bu çalışmanın amacı, Türk dili ve kültüründe önemli bir yeri olan Anadolu ağızlarında evlilik ile ilgili söz varlığını tespit etmek ve bu sözcüklerin tematik olarak tasnifini ortaya koymaktır. Çalışmanın verileri nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılarak taranan ve incelenen Derleme Sözlüğü’nden elde edilmiştir. Yapılan tarama sonucunda sözlükte 960 sözcük tespit edilmiştir. Evlilik kavram alanına ait bu sözcükler genel hatlarıyla yedi ana başlık ve alt başlıklar altında sınıflandırılmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen verilerden hareketle Anadolu ağızlarının evlilik temelli söz varlığındaki ve ifade gücündeki zenginlik ortaya konulmuştur.

Thanks to the studies on Anatolian dialects, many words used in different regions of our country and not written down have been collected. These words compiled from dialects are very important in terms of reflecting Turkish culture and revealing the rich vocabulary of Turkish with its phonetic and morphological features. The aim of this study is to determine the vocabulary related to marriage in Anatolian dialects, which have an important place in Turkish language and culture, and to reveal the thematic classification of these words. The data of the study was obtained from the Compilation Dictionary, which was scanned and analyzed using document analysis, one of the qualitative research methods. As a result of the search, 960 words were identified in the dictionary. These words belonging to the conceptual field of marriage were generally classified under seven main headings and subheadings listed under them. Based on the data obtained as a result of the study, the richness in the marriage-based vocabulary and expressive power of Anatolian dialects were revealed.