Manas Journal of Social Studies, vol.7, no.4, pp.469-489, 2018 (Peer-Reviewed Journal)
Bu çalışmanın amacı yazında sosyoloji, psikoloji, biyoloji, yönetim ve organizasyon, ilahiyat,
eğitim, sağlık ve spor gibi disiplinlerde yürütülen çalışmalarda ele alınan özgecilik olgusu
üzerindeki epistemolojik bulanıklığı ve kavramsal karışıklığı çözümlemeye çalışmaktır. Bu
amaçla özgeci davranış olgusu; yazındaki görüşlerin ayrıştırılması, nedensellik ilişkilerinin
sorgulanması ve kavramsal genetiğin incelenmesi şeklinde üç yöntem yardımıyla ele alınmıştır.
Yapılan incelemeler sonucunda, yazında özgeci davranışı ifade etmede birbirinden farklı üç
yaklaşım biçiminin kullanıldığı, bu yaklaşım biçimlerinin birbirlerinden önemli noktalarda ayrı
düştükleri ve bu ayrılığın, bilimsel araştırmalarda özgecilik olgusunun yanlış aktarılmasına
neden olacak kadar sakıncalı boyutlara ulaştığı tespit edilmiştir. Bu çalışmada, söz konusu
yaklaşımlar odaklandıkları anlamlar dikkate alınarak; “siyah”, “beyaz” ve “gri” mecazları ile
açıklanmaya ve tartışılmaya çalışılmıştır. Son olarak, özgeci davranış olgusundan gerçekte ne
anlaşılması gerektiği ve bu olguyu doğru anlamanın, toplumsal dinamikler açıdan taşıdığı
önemle ilgili değerlendirme ve önerilerde bulunulmuştur.