Özgür Yayınları, Gaziantep, 2025
Ülkemizde,
son elli yıldır giderek artan nüfus ve bu nüfusun büyük bir kısmının kırsal
alanlardan kentsel alanlara hızlı göç etmesi neticesinde oluşan şehirleşme
sonucunda, inşaat sektörünün büyük önem kazandığı bir gerçektir. Ülkemizin
ekonomik yapısındaki gelişmelere paralel olarak, önceleri toplumun barınma
ihtiyacını karşılamak için yapılan gecekonduların yerine yeni konutların
yapılması, kamu tarafından modern kentleşmenin alt yapısının oluşturulması ve
kamu dairelerinin yenilenmesi sonucunda, inşaat sektörü önemli bir konuma
gelmiştir. Bu inşaatların büyük bir kısmını resmi kuruluşlar tarafından taahhüt
şeklinde yaptırılan ihaleli işlerin oluşturmasına karşılık, kalan kısmını
satılmak veya kişisel ihtiyaçları karşılamak amacıyla daire, işyeri vb. şekillerde
yapılan özel inşaatlar oluşturmaktadır.
İnşaat
işiyle uğraşan işletmeler taahhüt şeklinde inşaat yapabilecekleri gibi, kendi
nam ve hesaplarına satmak veya kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla da
inşaat yapabilirler. Bu inşaatları özel ve kamu kuruluşları için yurt içinde ve
yurt dışında da yapabilirler. Kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan ihale
sonucunda taahhüt gereği bu inşaatları yapan işletmeler, bu işlerini Kamu İhale
Kanunu çerçevesinde yapmak durumundadırlar.
Genel
olarak ifade etmek gerekirse, inşaat muhasebesi; genel muhasebe, şirketler
muhasebesi, maliyet ve yönetim muhasebesi yanında vergi ve sigorta
kanunlarından geniş ölçüde faydalanılarak uygulanan bir muhasebe sistemidir.
Gerek vergi gerekse sosyal güvenlik kanunları açısından tabi oldukları yasal
düzenlemeler, inşaat işletmelerinin muhasebe uygulamalarında önemli bazı
farklılıklar meydana getirmektedir. Bu inşaatlar özel vergilendirilmeye tabi
yıllara yaygın inşaatlar olabileceği gibi, normal ticari hükümler göre
vergilendirilen yıllara yaygın olmayan inşaatlar şeklinde de olabilir. Bu
özelliklerinden dolayı inşaat muhasebesi uygulamaları, ayrı bir ihtisas muhasebesi olarak muhasebe
uygulamaları içerisinde yerini almıştır.
Bu kitap
ülkemizdeki inşaat ve onarım işiyle uğraşan inşaat firmalarına, serbest
muhasebeci ve mali müşavirlik faaliyetinde bulunanlara ve üniversitelerde ön
lisans ve lisans seviyesinde eğitim veren birimlerdeki inşaat muhasebesi dersi
alanlara yardımcı olmak amacıyla hazırlanmıştır.