Christoph Ransmayr'ın "Die Letzte Welt" (Son Dünya) Romanında Ovidius'un Metamorfozlarının Yeniden Yazımı


Köse F. Ş.

Bursa 5. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Kongresi, Bursa, Türkiye, 11 - 13 Temmuz 2025, ss.348, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Bursa
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.348
  • Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Romalı şair Ovidius tarafından MS 8 yılında tamamlanan ve 15 kitaptan oluşan öyküsel şiir türünde yazılan Metamorfozlar adlı klasik eserinin Postmodern bir yaklaşımla Christoph Ransmayr tarafından 1988 yılında yeniden yazılan “Die Letzte Welt” (Son Dünya) adlı eser mitolojik yönüyle dikkat çekmektedir. Söz konusu eserler arasındaki farklılıklar ve benzerliklerin ele alındığı bu çalışmanın amacı eserlerin birbirleriyle olan bağını tema, karakterler, tür ve anlatının değişimi bağlamında ortaya koymaktır. Ovidius Metamorfozlar adlı eserini oluştururken amacı Roma toplumuna mitolojik geçmişi anlatmak ve kültürel belleği kurmaktır. Bunu yaparken eğlenceli, öğretici ve epik bir dilden faydalanmıştır. Ransmayr ise bu anlatıyı sorgulayıcı bir bakış açısıyla ele almış ve gerçeklikten kaçışla örülü bir dünya kurmayı amaçlamıştır. Ransmayr’in eserinde “unutma, sansür ve dilsel çöküş” gibi modern temalar ve postmodernist bir bakış açısı hâkimdir. Söz konusu eserler metinlerarasılık kuramı ile analiz edilmiş, mitolojik temel ve dönüşüm motifleri her iki eserin de “dönüşüm” temasını merkeze aldığı belirlenmiştir. Ovidius’un eserinde yer alan dönüşümler genellikle Tanrı’nın müdahalesiyle olurken, Ransmayr’in eserinde dönüşüm daha çok ruhsal, algısal veya varoluşsal bir boyuttadır. Ransmayr’in Ovidius’un yarattığı karakterleri çağdaşlaştırarak postmodern edebiyat doğrultusunda yeniden kurduğu saptanmıştır. Öyle ki Ovidius’un eserinde yer alan mitolojik karakterlerden çoğu “Son Dünya” adlı eserde artık birer kahraman değil, sıradan figürler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu değişim doğrultusunda Ovidius’un mitlerini sistematik bir biçimde sıraladığı, karakterlerin kahramanlıklarını ve doğaüstü olayları ön plana çıkararak metnini oluşturduğu görülebilir. Ransmayr ise bu mitleri yeniden yazmış ve onları parçalayarak bozmuştur. Ransmayr’ın “Die Letzte Welt” eserinde Ovidius’un kurduğu evrensel mitlerin bütünlüğünü bozarak bireyin parçalanmış dünyasına mit aracılığıyla anlam aradığı ve anlatıyı sorguladığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Metamorfozlar, Mitoloji, Postmodern Edebiyat, Yeniden Yazım

Completed in AD 8 by the Roman poet Ovid and composed in the form of a narrative poem consisting of fifteen books, the classical work Metamorphoses was rewritten from a postmodern perspective by Christoph Ransmayr in 1988 under the title Die letzte Welt (The Last World). Ransmayr’s work is particularly noteworthy for its mythological dimension. The aim of this study, which examines the differences and similarities between these two works, is to reveal the connections between them in terms of theme, characters, genre, and narrative transformation. Ovid’s purpose in composing Metamorphoses was to recount the mythological past of Roman society and thereby construct a cultural memory. In doing so, he employed an entertaining, didactic, and epic linguistic style. Ransmayr, by contrast, approaches this narrative from an inquisitive perspective and seeks to construct a world woven with forms of escape from reality. His work is dominated by modern themes and postmodern perspectives such as “forgetting, censorship, and linguistic collapse."

The two works are analyzed through the theoretical framework of intertextuality, and it is determined that both texts place the theme of “transformation” at their center by drawing upon mythological foundations and metamorphosis motifs. Whereas transformations in Ovid’s work generally occur through divine intervention, in Ransmayr’s novel they assume a spiritual, perceptual, or existential dimension. It is observed that Ransmayr reconstructs and contemporizes Ovid’s characters in accordance with postmodern literary principles. Indeed, many mythological figures who appear as heroes in Ovid’s narrative are transformed into ordinary characters in The Last World. In this transformation, Ovid systematically arranges his myths, foregrounding heroic attributes and supernatural events, while Ransmayr rewrites these myths by fragmenting and destabilizing them.

The study concludes that in Die letzte Welt, Ransmayr disrupts the coherence of the universal myths established by Ovid and employs myth as a means through which the fragmented individual seeks meaning, thereby questioning the very nature of narrative.

Keywords: Metamorphoses, Mythology, Postmodern Literature, Rewriting