Akademik Veri Yönetim Sistemi
ERZURUM 1ST INTERNATIONAL CONFERENCE ON APPLIED SCIENCES, Erzurum, Türkiye, 9 - 11 Mayıs 2025, ss.277-292, (Tam Metin Bildiri)
Günümüzde hızla artan
kentleşme, nüfus yoğunluğu, trafik sıkışıklığı ve çevresel sorunlar, ulaşım
alanında daha akıllı, güvenli ve sürdürülebilir çözümler geliştirilmesini
zorunlu kılmaktadır. Bu doğrultuda Akıllı Ulaşım Sistemleri (AUS), yalnızca
ulaşımın verimliliğini artırmakla kalmayıp, aynı zamanda kent yaşamının
kalitesini yükseltmek, trafik güvenliğini sağlamak, enerji verimliliğini
artırmak ve karbon salımını azaltmak açısından da stratejik bir öncelik haline
gelmiştir. Türkiye’de de son yıllarda, artan trafik yoğunluğuna, nüfus
baskısına ve şehirleşmenin getirdiği karmaşık yapıya çözüm bulmak amacıyla
çeşitli AUS projeleri geliştirilmiş ve sahaya uygulanmaya başlanmıştır. Bu çalışmada,
Türkiye’deki AUS uygulamalarının tarihsel gelişimi, mevcut durum analizi ve
geleceğe yönelik potansiyeli kapsamlı bir şekilde ele alınmaktadır. Çalışmada,
literatür taraması yöntemi kullanılarak hem Türkiye’deki hem de dünya
genelindeki iyi uygulama örnekleri incelenmiş, uygulamalar arasındaki
benzerlikler ve farklılıklar ortaya konulmuştur. Değerlendirmeler, Türkiye’de
AUS projelerinin ağırlıklı olarak yerel düzeyde ve sınırlı kapsamda
yürütüldüğünü; şehirlerarası entegrasyon, açık veri kullanım altyapısı ve
kurumlar arası koordinasyonun ise henüz istenilen seviyeye ulaşmadığını
göstermektedir. Dünya genelinde başarılı kabul edilen uygulamaların ise veri
odaklı karar destek sistemleri, merkezi mimari tasarımlar ve çok paydaşlı
yönetişim modelleriyle daha etkin sonuçlar ürettiği görülmektedir. Sonuç
olarak, Türkiye’nin AUS alanındaki ilerlemesini sürdürülebilir kılabilmesi için
ulusal düzeyde bütünleşik ve uzun vadeli bir strateji oluşturması, açık veri
politikalarını yaygınlaştırması ve yeni nesil teknolojilere bütünleşmiş,
ölçeklenebilir çözümler geliştirmesi büyük önem taşımaktadır.
In the contemporary context, the rapid escalation of urbanisation, population density, traffic congestion, and environmental concerns necessitate the development of more intelligent, secure, and sustainable transportation solutions. In this context, Intelligent Transportation Systems (ITS) have become a strategic priority, not only in terms of increasing the efficiency of transportation, but also in terms of improving the quality of urban life, ensuring traffic safety, increasing energy efficiency and reducing carbon emissions. In recent years, Turkey has witnessed the development and implementation of various ITS (Intelligent Transport Systems) projects in the field, with the objective of addressing the challenges posed by increasing traffic density, population pressure and the complex structure resulting from urbanisation. The present study comprehensively discusses the historical development of ITS applications in Turkey, the current situation analysis, and the future potential. The study employs a literature review method to examine good practice examples in Turkey and worldwide, thereby unveiling the similarities and differences between the applications. The evaluations indicate that ITS projects in Turkey are predominantly executed at the local level and within a restricted scope. However, the integration of ITS projects across different cities, the utilisation of open data usage infrastructure, and the coordination between institutions have not yet attained the desired level. It has been observed that the applications which are accepted as successful on a global scale tend to produce more effective results by employing data-driven decision support systems, centralised architectural designs and multi-stakeholder governance models. Consequently, in order to sustain its progress in the field of ITS, it is imperative that Turkey formulates an integrated and long-term national strategy, disseminates open data policies, and develops scalable solutions integrated with new generation technologies.