Akademik Veri Yönetim Sistemi
SOSYAL, İNSAN VE İDARİ BİLİMLERDE YENİLİKÇİ ÇALIŞMALAR, Doç. Dr. Serap SARIBAŞ,Dr. Öğr. Üyesi Turgay AKKUŞ, Editör, Duvar yayınları, İzmir, ss.1816-1844, 2023
Öz
Belâgat ilminin birçok edebi tarz ve sanatı uhdesinde barındırması, iletilmek istenen mesajı herhangi bir yanlış anlaşılmaya meydan vermeden, muhatabı etkileyecek şekilde doğru, yerinde ve zamanında muktezâyı hale göre aktarmayı amaçlamaktadır. Bu sanatlardan biri de belâgat ilminin bir bölümü olan beyân ilmindeki mübalağa sanatıdır. Bir sözün etkisini güçlendirmek amacıyla bir şeyi ya olamayacağı bir biçimde anlatmak ya da olduğundan çok veya az göstermek diye kısaca ifade edilebilen mübalağa sanatı, muhatabı etkilemek, yanıltmak veya ikna etmek, anlatımı çarpıcı hale getirmek, birini övme veya yerme, manayı daha anlaşılır hale getirme veya az lafızla çok şey anlatma gibi kullanım amaçları nedeniyle edebi metinlerin yanı sıra tiyatro, sinema, resim gibi sanat dallarında da kendisine müracaat edilen bir anlatım tarzıdır. Bu yönüyle mübalağa sanatı insanlık tarihi kadar eskidir denilebilir. Mübalağa sanatının meânî, beyân ve bedî‘ ile ilgili yönleri bulunmakla birlikte bu araştırma, beyân ilmindeki yer alış biçimiyle sınırlandırılmıştır. Bu bağlamda abartılı bir anlatım biçimi olan mübalağanın teşbih, istiare ve kinaye ile olan ilişkisine temas edilecektir. Bu araştırmada anlatım, araştırma, analiz ve sentez yöntemleri kullanılarak konu irdelenmeye çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler: Arap Dili ve Belâgati, Beyân İlmi, Abartı, Anlatım Biçimi, Mübalağa Sanatı