VIII.Ulusal Anorganik Kimya Kongresi, Tekirdağ, Türkiye, 2 - 05 Eylül 2021, ss.40
Non-steroidal anti-inflamatuvar ilaçların (NSAIDs) ağrı kesici, ateş düşürücü ve iltihap sökücü olarak
kullanımları oldukça yaygındır [1]. Son yapılan bilimsel çalışmalarda NSAIDs’in farklı kanser hücreleri
üzerinde antitümör aktivite gösterdiği tespit edilmiştir [2]. Bu sebeple metal-NSAIDs komplekslerinin
sentezi üzerine olan ilgi gitgide artmış ve pek çok araştırma grubu tarafından metal-NSAIDs kompleksleri
sentezlenmiş, sentezlenen komplekslerin yapısal karakterizasyonu yapılmış ve biyolojik özellikleri
incelenmiştir [2]. Biz de bu kapsamda NSAIDs grubundan olan mefenamik asit ve niflumik asit ile
ikincil ligant olarak da pikolin türevlerini kullanarak çinko(II) komplekslerini sentezledik. Sentezlenen
[Zn3
(mef)6
(2-pic)2
], [Zn3
(mef)6
(4-pic)2
], [Zn2
(mef)4
(3-pic)2
] ve [Zn(nif)2
(4-pic)2
] komplekslerinden ilk
ikisi mikrokristal, diğer ikisi tek kristal olarak elde edildi. Komplekslerin yapısı elementel analiz, FT-IR,
termik analiz ve 1
H NMR teknikleri kullanılarak aydınlatıldı. Bunlara ilaveten tek kristal komplekslerin
yapısı X-ışınları ile belirlendi. X-ışınları, termik ve elementel analiz verilerine dayanarak komplekslerin
trinükleer, dinükleer ve mononükleer olduğu tespit edildi. FT-IR verilerine göre, mefenamato ve
niflumenato ligandlarının karboksilat oksijen atomlarıyla çinko(II) iyonlarına bağlanma modu belirlendi.
Ayrıca 1
H NMR verileri sonucunda çinko(II) iyonu etrafında mefenamik asit/niflumik asit ve pikolin
ligantlarının stokiyometrik oranı belirlendi. Son olarak, sentezlenen bu komplekslerin meme (MDAMB-453) ve kolon (HT-29) kanser hücrelerine kaşı in vitro aktiviteleri incelendi.