Farklı Şekillerde Üretilen Işığın Triticum aestivum L. (Buğday) ve Hordeum vulgare L. (Arpa) Üzerindeki Etkileri


Şahin M., Kılıç E., Osma E.

Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, cilt.15, sa.3, ss.916-930, 2022 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Tarımsal uygulamada kullanılan farklı aydınlatma elemanları ile farklı niteliklerde ışıklar üretmektedir. Bu durum canlılar üzerinde farklı etkiler oluşturmaktadır. Bu çalışmada, aydınlatma uygulamalarında ışık üretim yöntemlerinden en fazla kullanılan termik, deşarja dayanan ve elektrolüminesans yol ile üretilen ışığın Triticum aestivum L. (Buğday) ve Hordeum vulgare L. (Arpa) üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bu amaçla, LED, enkandesan, sodyum buharlı, civa buharlı ve metal halojenli deşarj ışık kaynaklarının kullanıldığı farklı aydınlatma ortamları oluşturulmuş ve ışık kaynağı haricinde diğer tüm değişkenlerin aynı olması sağlanmıştır. Sonrasında bu ortamlarda buğday ve arpa bitkileri yetiştirilmiş ve 15 gün sonunda hasat edilmiştir. Hasat işlemleri tamamlandıktan sonra bitkilerin yaş ağırlıkları, boyları, elektrolit sızıntı, klorofil ile karoten miktarları, Süperoksit dismutaz (SOD) ve Katalaz (CAT) enzim aktiviteleri belirlenmiştir. Elde edilen veriler SPSS İstatistik Paket Programı’nda değerlendirilerek çalışılan ışık parametreleri altında yetiştirilen bitkiler arasındaki farklılıklar belirlenmiştir. Farklı lambalar altında yetiştirilen buğday ve arpalarda elde edilen veriler arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar olduğu gözlenmiştir.
The ways of producing light with lighting equipment used in agricultural practice are different from each other. Therefore, each method of production generates light with different physical properties. This creates different effects on plants and living creatures. In this study, the effect of light produced by commonly used methods such as incandescence, electric discharge and electroluminescence on T. aestivum L. (wheat) and H. vulgare L. (barley) were analysed. For this purpose, different lighting environments where sources of light with LED, incandescence, sodium vapour, mercury vapour and metal halide discharge were used were created, and all variables except for the sources of light were kept the same. Wheat and barley were grown in these environments, and after the growth and harvesting processes had been completed, wet weight values, linear measurements, amounts of electrolyte leakage, chlorophyll, carotene, SOD (superoxide dismutase) and (CAT) Catalase enzyme activities were determined. Differences between the plants grown under the light parameters were determined by evaluating the data with SPSS. There were statistically significant differences between the data obtained from wheat and barley grown under different lamps.