Sefil Yakub’un Kısmeti Hikâyesinin Motif, Epizot Yapısı Açısından İncelenmesi

Creative Commons License

Sezgin M. N.

Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, sa.15, ss.245-278, 2024 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.47994/usbad.1410037
  • Dergi Adı: Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: MLA - Modern Language Association Database, Index Copernicus, Asos İndeks, Sobiad Atıf Dizini
  • Sayfa Sayıları: ss.245-278
  • Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kültürün önemli parçasını oluşturan anlatmaya bağlı halk edebiyatı ürünlerinden olan halk hikâyeleri somut olmayan kültürel miras içinde yer alır. Bu nedenle, neredeyse unutulmuş ya da henüz ele alınmamış halk hikâyelerini ortaya çıkararak kültüre katkıda bulunmak büyük önem taşır. Bu yüzden bu çalışmada “Sefil Yakub’un Kısmeti” adlı halk hikâyesi incelenmiştir. Bu hikâye 20 Haziran 1974 yılında Prof. Dr. Ahmet Uysal ve Prof. Dr. Warren S. Walker tarafından derlenmiştir. Hikâyenin orijinali Texas Tech University “Archive of Turkish Oral Narrative” bölümünden temin edilerek hikâye İngilizceden Türkçeye aktarılmıştır. “Sefil Yakub’un Kısmeti” adlı halk hikâyesinin konusu aşktır. Bu hikâye, Sefil Yakub ve ismini hikâye boyu söylemediği “Amcamın kızı” dediği sevdiği etrafında gelişmektedir. Bu çalışmanın konusunu, hikâyenin epizot ve motif yapısı oluşturmaktadır. “Motif Index of Folk Literature” adlı esere bağlı kalarak incelenen hikâyede 28 motif tespit edilmiştir. Epizotları tespit edilen hikâyede olayların işleniş biçiminin halk hikâyesinin kendine özgü yapısı ile örtüştüğü görülmüştür. Çalışmada doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Anahtar kelimeler: Sefil Yakub’un Kısmeti, Halk Hikâyesi, Motif, Epizot