Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, cilt.3, sa.25, ss.1-15, 2024 (Hakemli Dergi)
Giriş: Bu çalışmanın amacı üstün yetenekli ilkokul öğrencilerine yönelik öğretmen aday bildirim ölçeğinin geliştirilmesidir. Geliştirilen ölçeğin kuramsal temeli Renzulli’nin Üç Halka Kuramı’na dayanmaktadır.
Yöntem: Bu çalışma kapsamında ilkokul dönemindeki üstün yetenekli çocukları belirlemek amacıyla İlkokul Dönemi Üstün Yetenekli Çocuklar için Öğretmen Aday Bildirim Ölçeği (İDABÖ) geliştirilmiştir. Çalışma tarama modelinde betimsel bir araştırmadır. Çalışma 1’de, temel eksenler analizine dayalı açımlayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Çalışma 2’de, güçlü maksimum olabilirlik kestirim yöntemi kullanılarak yapılan doğrulayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışma 3’te, ölçeğin geçerliği test edilmiştir.
Bulgular: Pilot çalışma 507 katılımcı ile 89 maddelik deneme formu kullanılarak gerçekleştirildi. Pilot uygulama aşamasından sonra ölçekte 50 madde kalmıştır. 225 katılımcıyla 50 maddelik ölçek için doğrulayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiştir. Analiz sonucunda, ölçeğe ilişkin uyum indekslerinin mükemmel uyuma sahip olduğu belirlenmiş ve ölçeğin ikinci düzey üç faktörlü ve 27 maddeden oluşan yapısı doğrulanmıştır. Ölçeğin geçerliliğine ilişkin yapılan incelemede üstün yetenekli öğrenciler ile tipik gelişim gösteren öğrenciler karşılaştırılmış ve üstün yetenekli öğrenciler lehine istatiksel olarak anlamlı fark elde edilmiştir. Ölçeğin güvenirliğine ilişkin Cronbach’s α ve tabakalı Cronbach’s α, McDonald’s ω, bileşik güvenirlik katsayıları ve çıkarılan ortalama varyans değerleri incelenmiştir. Ölçeğin tamamına ve alt boyutlarına ilişkin güvenirlik katsayılarının tamamının .95 üzerinde olduğu belirlenmiştir.
Tartışma: Bulgular doğrultusunda “İlkokul Dönemi Üstün Yetenekli Çocuklar İçin Aday Bildirim Ölçeği’nin, geçerli bir ölçme aracı olduğu ve üstün yetenekli çocukları tanılamada güvenilir puanlar vereceği söylenebilir.