Teşebbüs Derecesine Ulaşmamış İcrai Davranışlarda Gönüllü Vazgeçme

Yaşar E., İba H.

Ceza Hukuku Dergisi, cilt.16, sa.45, ss.101-123, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 16 Sayı: 45
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Ceza Hukuku Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.101-123
  • Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Gönüllü vazgeçme, teşebbüs derecesinde kalmış haksızlık bakımından cezayı kaldıran şahsi bir sebeptir. Kanunumuz gönüllü vazgeçmeyi suça teşebbüsle bağlantılı bir kurum olarak düzenlemiştir. Bu yüzden, gönüllü vazgeçme kurumu hakkında bir değerlendirme yapmadan önce eylemin teşebbüs derecesine ulaşmış bir haksızlık olup olmadığını tespit etmek gerekir. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 35. maddesine göre, teşebbüsün, elverişli hareketlerle doğrudan icraya başlama ve elinde olmayan nedenlerle suçu tamamlayamama şeklinde biri pozitif, öteki negatif nitelikte iki kurucu unsuru vardır. Teşebbüs derecesinde bir haksızlıktan söz edilebilmesi için kurucu nitelikteki bu unsurların somut olayda gerçekleşmiş olması gerekir. Doğrudan icra ile suça teşebbüs edilmiş olunacağını kabul eden Alman Ceza Kanunu’nun 22. ve İtalyan Ceza Kanunu’nun 56. maddeleriyle karşılaştırıldığında, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu, ilave unsur aramak suretiyle, teşebbüsten doğan cezai sorumluluğun alanını daraltmış böylece güvenlik-özgürlük dengesinde özgürlükler lehine bir pozisyon almıştır. Bu çalışmada, Türk Ceza Kanunu’nun 35. maddesinin kanunilik ilkesine sadık kalınarak yorumlanmasının ortaya çıkardığı sakıncalar üzerinde durulacak ve bu sakıncaların giderilebilmesi noktasında çözüm önerimize yer verilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Teşebbüs, Teşebbüs Derecesine Ulaşmamış İcrai Davranış, Gönüllü Vazgeçme, Suça İştirakte Gönüllü Vazgeçme, Teşebbüs Derecesine Ulaşmamış İcrai Davranışlarda Gönüllü Vazgeçme