12 EYLÜL 1980 DARBESİ SÜRECİNDE ERZİNCAN İLİNDEKİ SOSYOEKONOMİK GELİŞMELERİN YEREL BASINDAKİ YANSIMALARI


Creative Commons License

Keskin Y. Z., Şengül M. Y.

ULUSLARARASI ERZİNCAN TARİHİ SEMPOZYUMU, Erzincan, Türkiye, 28 Eylül 2019, cilt.3, ss.2094-2112

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 3
  • Basıldığı Şehir: Erzincan
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.2094-2112
  • Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türkiye Cumhuriyeti’nde demokratik süreç, 27 Mayıs 1960 tarihinden itibaren hemen hemen her on yılda bir kesintiye uğramıştır. Bu kısır döngünün ortaya çıkmasında, demokrasi kültür ve pratiğinin olgunlaşmamış olması kadar, ekonomik ve sosyal hayatta yaşanan krizlerin de önemli etkisi olmuştur. Yaşanan siyasi, ekonomik, sosyal ve hukuksal bunalımlara sivil siyasetin etkin ve hızlı şekilde çözümler üretememesi, ordunun sivil siyasete müdahalesini olağanlaştırmış, bu yönleriyle darbeler toplumun belli kesimlerinde kurtarıcı bir hareket olarak telakki edilmiştir. 12 Mart Muhtırası ile yaşanan bunalıma çözüm üretmek adına devlet teşkilatı ve sivil siyaset üzerindeki restorasyon çalışmaları beklenen sonucu doğurmamış, özellikle sosyo-ekonomik gelişmelerin toplum üzerinde yarattığı hoşnutsuzluk, 12 Eylül Darbesi’nin temel gerekçesi olmuş, yaşanan bunalım dolayısıyla ordunun müdahalesi beklenir hale gelmiştir. Bunun yanında İran ve Afganistan’da yaşanan gelişmeler sonrasında Türkiye’nin bölgedeki öneminin daha da artması, küresel siyasetin Türkiye’ye ilgisinin artmasına neden olmuştur. Dolayısıyla iç ve dış gelişmeler, Türkiye’yi yeni bir askeri darbeye sürüklemiştir. 

               Yetmişli yılların sonunda Erzincan sahip olduğu kozmopolit yapısıyla, ortaya çıkan sosyo-ekonomik sorunları derinden hisseden bir il olmuştur. Ekonomik gelişmişlik seviyesi batıdaki şehirlere göre oldukça düşük olan Erzincan, devlet yatırımlarına muhtaç olan bir yapıdadır. Ülkenin yaşadığı sosyo-ekonomik bunalım, Erzincan’ın genel bütçeden aldığı payın düşmesine, yatırımların aksamasına, temel tüketim mallarının karşılanmasında zorluklara sebep olmuştur. Dolayısıyla 12 Eylül öncesinde yaşanan bu sıkıntılar, sivil siyasetin zayıflamasına yol açarken, toplumun kurtarıcı beklentilerini de arttırmıştır.

               Bu çalışmada 12 Eylül Darbesi öncesi ve sonrasında Erzincan’da yaşanan soyo-ekonomik gelişmeler, Erzincan yerel basınına yansımaları üzerinden ele alınarak değerlendirilecektir. 1980 yılı başından itibaren, bu dönem Erzincan yerel basının önemli yayın organları olan Birlik, Öz Erzincan ve Erzincan’ın Sesi gazetelerinin yayınları temel alınarak dönem, Erzincan özelinde değerlendirmeye tabii tutulacaktır