II Uluslararası Dede Korkut Eğitim Araştırmaları Kongresi, Bayburt, Türkiye, 3 - 05 Ekim 2024, sa.47, ss.65-66, (Özet Bildiri)
Özet Araştırmanın amacı, Ortaokul 8. Sınıf Matematik Ders Kitabında geçen “en küçük ortak kat (ekok)” kavramı tanımının uygulanması ile oluşan olası sonuçlarını incelemektir. Bu amaç doğrultusunda çalışmada, kavram tanımında geçen öncül kavramların, iş ve işlemlerin sıralarıyla belirlenmesi, bu iş ve işlemlerin bir örnekte uygulanması ve uygulama sonrası oluşan durumların incelenmesi yapılmıştır. Bir anlamda kavram tanımı sentaks ve semantik açıdan incelenmiş ve kavram yapılandırması açısından “en küçük ortak kat (ekok)” kavramını karşılayıp karşılamadığı sorgulanmıştır. Bu nedenle araştırmada “eylem araştırması” yöntemi kullanılmıştır. Araştırma, Erzincan Eğitim Fakültesi Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü İlköğretim Matematik Öğretmenliği Programına kayıtlı 2023-2024 öğretim yılı bahar döneminde, 8. yarıyılda verilen “Matematik Öğretiminde İlişkilendirme” dersini alan 60 öğretmen adayı ile yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmanın amacı doğrultusunda sorulan soruyu da içeren dönem sonu sınavı kağıtları kullanılmıştır. Veriler araştırmanın alt problemlerine göre belirlenen tema ve alt temalara tablolar aracılığı ile işlenmiş ve betimsel analiz yolu ile analiz edilmiştir. Araştırma bulguları öğretmen adaylarının büyük çoğunluğunun ekok kavramının öncül kavramlarını tamamını olmasa da belirleyebildiklerini, verilen ekok tanımında geçen iş ve işlem basamaklarını doğru basamaklandırma sayısının düşük olduğunu, basamaklandırmakta sadece tanımı değil de geçmiş bilgi ve deneyimlerin de işe koşulduğunu, öğretmen adaylarının genelde “sayıların katlarını belirleme” basamağını atlayarak “ortak katları belirleme” basamağına geçtiğini, tanıma göre basamaklandırılan iş ve işlemler basamakları uygulandığında bir ekok değeri elde edilememesi gerekirken farklı ekok değerleri bulunduğunu ve verilen ekok tanımında geçen iş ve işlemlerin uygulanması aşamasında hata ve kavram yanılgıları oluşabileceğini hatta bu hata ve yanılgılara bizzat hata ve kavram yanılgıları oluşabileceğini belirtenlerinde düştüğünü göstermektedir Ön öğrenmelerin varlığının kontrolü içinde kavramın öncül kavramlarının belirlenmesi önemli olup, farkındalığı arttırması açısından kavramların öncül kavramlarını belirleme ile ilgili uygulamaların yapılması, konunun iki küme belirmemek ve bu kümelerin kesişim kümesini elde edip bu kesişim kümesinin varsa en küçük öğesini belirlemekle ilgilidir. Basamaklandırma yapılırken kümeler konusunun ilgili kısımlarının hatırlatılması, önceki deneyim ve bilgilerin işe koşulamayacağı kavramlar için iş ve işlem basamaklarının belirlenmesi ve uygulanması ve bir kavramı farklı sınıf düzeylerinde tanımlamak ya da birden fazla tanım verilmeden önce, bunların eşdeğer olduklarının araştırılması önerildi