Faktör Analizinde Faktör Puanlarının Hesaplanma Yöntemlerinin Karşılaştırılması

Creative Commons License

Karabulut T., Yavuz S.

II. International Applied Statistics Conference, Tokat, Türkiye, 29 Haziran - 02 Temmuz 2021, ss.9

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Tokat
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.9
  • Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Sosyal bilimlerde en çok kullanılan yöntemlerden biri de faktör analizidir. Faktör analizi, birbirleriyle ilişkili çok sayıdaki değişkeni anlamlı ve birbirinden bağımsız olmak üzere daha az sayıda faktör haline getiren çok değişkenli istatistik tekniklerinden biridir. Faktör analizi özellikle araştırmalar için yapılan anket uygulaması sonrasında yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Literatürde faktör analizi sonrasında oluşturulan faktörlerin farklı biçimlerde puanlamasının yapıldığı görülmüştür. Genellikle ölçeklerde verilen puanların toplanması veya verilen puanların ortalaması alınarak faktör puanlarının oluşturulduğu görülmüştür. Faktör analizinde “dönüşümlü bileşen matris” inde faktörlerin hangi sorulardan oluştuğu tespit edilmektedir. Burada her bir sorunun faktörlerdeki ağırlıkları da verilmektedir. Faktör puanlarının bu ağırlıklara göre oluşturulması sonrasında sonuçlarda farklılıklara sebep olduğu ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Çalışmada Spector’un İş Tatmin Düzeyini ölçen ölçeği kullanılarak, ortalama ve ağırlıklı ortalama yöntemleriyle oluşturulan faktörler arasında farklılıkların oluştuğu gözlemlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre, ağırlıklı ortalama yönteminin daha doğru sonuçlar verdiği düşünülmektedir. 

One of the most widely used methods in social sciences is factor analysis. Factor analysis is one of the multivariate statistical techniques that turns a large number of related variables into fewer factors which are meaningful and independent of each other. Factor analysis is widely used especially after the survey is conducted for research. In the literature, it was seen that the factors which are formed after factor analysis were scored in different ways. It was found out that factor scores were generally formed by summing the scores given in the scales or by averaging the scores given. In factor analysis, which questions the factors in “rotated component matrix” consist of are determined. The weights of each question in the factors are also given here. It was aimed to ascertain the differences in the results when the factor points are formed according to these weights. In the study, it was observed that there were differences between the factors created by the average and weighted average methods using the Spector's scale that measures the Job Satisfaction Level. According to the findings, it was conceived that weighted average method gave more accurate results.