e-Turkish Studies (elektronik), cilt.8, sa.13, ss.1479-1489, 2013 (Hakemli Dergi)
Divan şairleri eserlerinin mukaddime kısımlarında veya eserlerinin farklı bölümlerinde şiir nedir, şair kimdir, şiir nasıl olmalıdır şeklindeki sorulara cevap veren bölümler şairlerin şiir hakkındaki poetikalarını oluşturur. Şairin şiir dünyasına girebilmek için bu kısımların iyi tespit edilip üzerinde durulması gerekir. Bu nedenle bu makalede şiir poetikasının tanımı üzerinde kısaca duruldu ve Hüsn ü Aşk adlı mesnevisinden hareketle Şeyh Gâlib’in şiir, sanat ve şair hakkındaki düşünceleri ortaya koyulmaya çalışıldı. Bir bakıma Şeyh Gâlib’in poetikası üzerine bazı tespitlerde bulunuldu. Bir şairin şiir anlayışının, yine o kişinin eserinde en güzel şekilde tezahür edeceği düşüncesinden yola çıkılarak bu yol tercih edildi.
Divanında Mevlânâ’ya olan sevgisini dile getiren Şeyh Gâlib’in Hüsn ü Aşk mesnevisinde de Mevlânâ’nın ve Mesnevisi’nin etkisi görülmektedir. Şeyh Gâlib’in şiir anlayışının oluşmasında Mevlânâ ve Mesnevisi önemli bir rol oynamıştır. Şeyh Gâlib’in poetikası üzerine etki yapan diğer bir unsur da Sebk-i Hindî akımıdır. Şiirde mananın ön planda olması gerektiğini vurgulayan, anlamı derin ve karmaşık bir yapıda sunan, soyut anlatımlar sergileyen Sebk-i Hindî akımı temsilcileri gibi Şeyh Gâlib de bu tür bir yol izlemiştir. Şeyh Gâlib, eserlerinde Sebk-i Hindî akımının özelliklerini yansıtmıştır. İşte bu makalede Mevlânâ ve Sebk-i Hindî akımının Şeyh Gâlib’in şiir anlayışının oluşmasına nasıl bir etkide bulundukları beyitler ve beyitlerin düz yazı şekilleriyle verilmeye gayret edildi.
In the introduction or different parts of their works Divan poets answer some questions such as what is poetry, who is poet, how a poem should be and these parts form the poets’ poetics about poems. These parts should be determined and understood well in order to enter poet’s world of poems. Therefore; in this article the definition of poetics was shortly studied and Şeyh Galib's thoughts about poetry, art and poet were tried to be revealed. In some ways, some determinations were made over the poetic of Şeyh Galib. This way was preferred considering that a poet's understanding of poetry appears best in that person's work.
In the Divan of Şeyh Galib that expresses the love to Mevlana is seen the effect of Mevlana and his Masnavi in his Hüsn ü Aşk Masnavi. Mevlana and his Masnavi played important role in the development of Şeyh Galib's understanding of poetry. Another factor that affects on the poetic of Şeyh Galib is the movement of Sebk-i Hindi. Like the representatives of Sebk-i Hindi movement who emphasize that the meaning is at the forefront in poetry, present the meaning in deep and complex, display abstract expressions, Şeyh Galib also follows this kind of way. In his works Şeyh Galib represents the characteristics of Sebk-i Hindi movement. In this article, how Mevlana and Sebk-i Hindi movement affects the development of Şeyh Galib's understanding poetry was tried to show by couplets and couplets's forms of prose.