Akademik Veri Yönetim Sistemi
ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI ENSTİTÜSÜ DERGİSİ, sa.54, ss.303-312, 2015 (Hakemli Dergi)
Mesnevi-i Manevi müellifi Mevlana Celaleddin-i Rumi (öl. 1273), özellikle Anadolu coğrafyasında yüzyıllar boyunca etkisini hissettirmiştir. Manevi nasihatlerini temsilî hikâyelerle ve Fars diliyle aktarmış olması dolayısıyla Türkçenin konuşulduğu Anadolu’da, Mevlana’nın Mesnevi’sinin tercüme ve şerh edilmesi ihtiyacı hâsıl olmuştur. Bu sebeple pek çok ilim erbabı ve Mevlevi şeyhi, Mesnevi üzerinde tercüme ve şerh çalışmaları yapmıştır. Bu çalışmalardan biri de Mevlevi şeyhlerinden olan Yenicevardarlı Sinaneddin Yusuf-ı Sineçak (öl. 1546) tarafından kaleme alınmıştır. Mesnevi’den seçilmiş tevhid içerikli beyitleri ihtiva eden, Sineçak’a ait Cezire-i Mesnevi adındaki bu eser, Mevleviler arasında rağbet görmüştür. Öyleki Cezire-i Mesnevi’ye pek çok şerhler yazılmıştır. Cezire-i Mesnevi şerhlerinin en meşhurunu ise Şeyh Galib (öl. 1799) yapmış ve bu çalışmasına Şerh-i Cezire-i Mesnevi adını vermiştir. Ancak Şerh-i Cezire-i Mesnevi hakkında bilgi veren bazı kaynaklar, bu eser hakkında birtakım yanılmalara düşmektedirler. Bu yazıyla yanılgının nedeni tespit edilmeye çalışılmış ve bu eser hakkındaki doğru bilgi verilmiştir.
The writer of Mesnevi-i Manevi Mevlana Celaleddin-i Rumi (d. 1273), influenced particularly Anatolian geography through the centuries. Mesnevi was required to be translated and annotated in Anatolia where Turkish is spoken, for the reason that Mevlana narrated his moral advices with imaginative stories and by using Persian language. Therefore many cognoscenti of science and Mevlevi sheikhs studied on translation and annotation of Mesnevi. One of these studies was written by Sinaneddin Yusuf-ı Sineçak (d. 1546) from Yenicevardar who was one of the Mevlevi sheikhs. Cezire-i Mesnevi of Sineçak which comprises tawhid oriented couplets selected from Mesnevi gained recognition among Mevlevi sheikhs. Moreover, many annotations were written for Cezire-i Mesnevi. The most celebrated annotation of Cezire-i Mesnevi was written by Şeyh Galib (d. 1799) and named his work as Şerh-i Cezire-i Mesnevi. However some sources which inform about Şerh-i Cezire-i Mesnevi make some mistakes about this work. In this article, the reason of these mistakes is tried to be determined and right information is confirmed.