SES DAVRANIŞ DEĞİŞTİRE MODELİ: DAVRANIŞSAL İKTİSATTA AKTİF KARAR VERME VE HAREKETE GEÇİRME


Akın M.

Uluslararası Bankacılık, Ekonomi ve Yönetim Araştırmalar Dergisi, cilt.3, sa.1, ss.93-123, 2020 (Hakemli Dergi)

Özet

Bir değişim programı neden başarısızlığa uğramakta ve nasıl doğru şekilde tasarlanabilir? Makalede, sorun, engel, sonuç (SES) modeli çerçevesinde değişim yönetimi programlarının tıkanma noktaları gösterilmekte ve aşmanın yolları tartışılmaktadır. Bir organizasyonun veya bireyin değişimi gerçekleştirmesi için aktif karar alması gereken durumlar vardır. Ancak sorunu anlayamama, tembellik, tutukluk, yılgınlık, sonuçtaki belirsizlik gibi faktörlerden dolayı sürekli karar vermeyi ötelemekte ve statükoyu muhafaza etmektedir. Birçok değişim çalışmaları kamu ve özel sektörde başarısızlıkla sonuçlanmaktadır. Bir değişim tasarımının da sorun, engel, sonuç (SES) sürecinde aksama olursa dönüşüm gerçekleşmez. Davranışsal model tasarlanma sürecinde sorunun varlığından kullanıcıyı haberdar etmek, kullanıcının karşılaştığı engelleri ortadan kaldırmak ve kullanıcıya sonuçları görülür kılmak gereklidir. Davranışsal iktisatta bu süreci kırmak için çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. Bu makalede davranışsal iktisadın değişimi sağlayan 10 farklı aktif karar alma yöntemleri uygulamaları ile gösterilmektedir. Bunlar arasında: fırsat maliyetini göstermek, zorlukları ortadan kaldırma, zorunlu tercih, seçenek yükü, alışkanlığa bağlama, eğer…o zaman, görünen amaç ve zihinsel canlandırma, azlık sezgisel kuralı, atanan hedefler, önce soğuk kurbağa yemedir.