Akademik Veri Yönetim Sistemi
Disiplinlerarası Çocuk Hakları Araştırmaları Dergisi, cilt.5, sa.2, ss.23-38, 2025 (Hakemli Dergi)
Bu araştırmanın temel amacı, çocukların karar verme becerileri ile ebeveynlerinin çocuk haklarına yönelik tutumlarının ilişkisellik ve yordayıcılık durumlarının incelenmesidir. Bu kapsamda araştırma süreci, nicel araştırma deseninde tasarlanmıştır. Araştırma verileri, kesitsel bağlamda toplanmıştır. Araştırma örneklemi, okulöncesi eğitim kurumlarına devam eden ve yaş aralığı 60-72 ay olan 144 çocuk ile bu çocukların ebeveynlerinden oluşmaktadır. Araştırma verileri Aile Bilgi Formu, Çocuk Haklarına Yönelik Ebeveyn Tutum Ölçeği ve Karar Verme Becerileri Değerlendirme Aracı çocuk ve ebeveyn formları aracılığı ile toplanmıştır. Ebeveynlerin çocuk haklarına yönelik tutumları, “bakım ve korunma” ve “kendi kendine karar verme” olmak üzere iki boyutta ele alınmıştır. Çocuk haklarına yönelik ebeveyn tutumlarının çocukların karar verme becerileri üzerindeki etki durumu analiz edildiğinde; 60-72 aylık çocukların karar verme becerilerinin hem çocuk değerlendirmelerinde hem de ebeveyn değerlendirmelerinde anlamlı bir farklılık gösterdiği görülmüştür. Araştırma bulguları doğrultusunda, çocuğun karar süreçlerine aktif katılımının, çocuğun güçlendirilmesinde hem bir yol hem de bir sonuç olabileceği düşünülmektedir.
The main purpose of this research was to determine the relationality and predictive status of children's decision-making skills and their parents' attitudes towards children's rights. Therefore, the research process was designed in a quantitative research design. The research data were collected in a crosssectional context. The research sample consisted of 144 children aged 60-72 months who attend preschool education institutions and their parents. The research data were collected from child and parent forms through the Family Information Form, the Parental Attitude Scale Towards Children's Rights and the Decision-Making Skills Assessment Tool. Parents' attitudes towards children's rights were addressed in two dimensions as "care and protection" and "self-decision making". When the effects of parental attitudes towards children's rights on children's decision-making skills were analyzed, it was seen that the decision-making skills of 60–72-month-old children showed a significant difference in both child evaluations and parent evaluations. In line with the research findings, it was thought that the child's active participation in decisionmaking processes could be both a way and a result in the empowerment of the child.