Duygulara ve Yaşam Tarzına Dayalı Tipleme (Personas) Çalışması


Akın M.

Pamukkale İşletme ve Bilişim Yönetimi Dergisi, cilt.7, sa.1, ss.80-99, 2020 (Hakemli Dergi)

Özet

Tipleme belli bir kullanıcı kitlesini temsil eden gerçek kişilerden ilham alınarak kurgulanan sanal karakterlerdir. Kullanıcıların pazarlamadaki sosyo-ekonomik seviyelerini almak yerine insani özelliklerini esas alarak profilleri ortaya çıkartılmaktadır. Çalışma, Türkiye’nin en yaygın spor merkezi zincirlerinden birinde yapılan etnografik mülakata dayalı kullanıcı araştırmasıdır. Etnografi mülakat araştırmasından önce, yönetim spora başlayan müşterilere anket çalışması yaptırmıştır. Anketlerde, spor salonundan memnun olmalarını belirtmelerine rağmen genellikle salona bir süre gelmekte, sonra bir daha salona uğramamakta ve sporu neden bıraktıkları anlaşılamamaktadır. Spora katılımın yükseltilmesi için yeni bir egzersiz programı ve mobil uygulama planlanmakta ve tipleme (personas) çalışması yapılmaktadır. Başlangıçta, sadece iki grup müşteri kategorisi için tipleme düşünülürken (vücut yapmak ve zayıflamak için gelenler), etnografik mülakat çalışması sonucunda daha fazla grup olduğu, önceki anket çalışmalarının memnuniyet notları aksine çok farklı beklentileri, hedefleri, zorlukları ve kırılma noktaları olduğu anlaşılmaktadır. Dört tipleme mevcuttur: sağlıklı yaşam için spor yapanlar, sağlık problemleri için gelenler, iyi görünmek için spor yapanlar ve hayatlarında bir uğraş olmasını isteyenler. Makalenin gösterdiği en önemli husus, bir inovatif projenin başlangıcından itibaren etnografik mülakat temelli tipleme çalışmasının yapılmasının kullanıcının iç dünyasını anlamada elzem olduğu ve proje boyunca da sürekli tiplemeleri düşünerek kullanıcının bakış açısından hareket edilmesi gerektiğidir.