DEPREM ARAŞTIRMALARI SANAL KONFERANSI, Ankara, Turkey, 30 - 31 March 2023, pp.126-127
Kahramanmaraş Pazarcık (Mw=7.7) ve Elbistan (Mw=7.6) Depremlerinin Betonarme
Yapılarda Meydana Getirdiği Hasarların Tasarım ve Malzeme/İşçilik Kusurları
Açısından Değerlendirilmesi (Malatya İli Örneği)
Doç. Dr. Atila Kumbasaroğlu
Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi
Depremler, mühendislik hizmeti almamış yapılar sebebiyle afete dönüşmekte, can kayıplarının
yanı sıra toplum üzerinde ekonomik, sosyal ve psikolojik açıdan olumsuzluklara neden
olmaktadır. Deprem kuşağı üzerinde yer alan ülkemizde son yıllarda meydana gelen büyük
depremlerde çok sayıda can ve mal kaybının olması, mevcut yapıların durumu hakkında birçok
soruyu beraberinde getirmiştir. Yıkılan veya ağır hasar gören yapılar için çok sayıda teknik ve
bilimsel rapor yazılarak mevcut yapı stokunun durumuna ışık tutulmaya çalışılmıştır. Örneğin,
30 Ekim 2020 tarihinde meydana gelen İzmir Depremi sonrasında İnşaat Mühendisleri Odası
tarafından yayınlanan raporda, 1998 Deprem Yönetmeliği öncesi inşa edilen yapılarda yetersiz
sargı donatısı detayı, yetersiz kenetlenme boyları ve düşük beton basınç dayanımı sebebiyle
erken ötelenme seviyelerinde göçmelerin meydana geldiği belirtilmiştir. Ayrıca 24 Ocak 2020
tarihinde meydana gelen Elâzığ-Sivrice depremi sonrasında afet bölgesinde yapılan
gözlemlerde, ağır hasar meydana gelen betonarme yapıların kolonlarında yetersiz sargı
donatısı ve düşük kaliteli beton kullanıldığı bir kez daha tespit edilmiştir. Mevcut deprem
raporları göz önüne alındığında betonarme yapılarda sismik aktivite kaynaklı meydana gelen
hasarlar, tasarım hataları ve malzeme/işçilik kusurları olmak üzere iki ana başlıkta
incelenebilir.
06.02.2023 günü, Türkiye saati ile 04:17'de ve 13:24’de merkez üssü Pazarcık
(Kahramanmaraş) ve Elbistan (Kahramanmaraş) olan Mw 7.7 ve Mw 7.6 büyüklüğünde iki
deprem meydana gelmiştir. Meydana gelen bu depremler ülkemizin bir çok ilinde hissedilmiş
olup, Kahramanmaraş, Hatay, Gaziantep, Kilis, Osmaniye, Adana, Şanlıurfa, Adıyaman,
Diyarbakır ve Malatya illerinde yıkıcı sonuçlara sebep olmuştur. İlgili saha çalışmasında,
Malatya ili merkez ilçelerinde (Merkez, Battalgazi ve Yeşilyurt) Kahramanmaraş Pazarcık
(Mw=7.7) ve Elbistan (Mw=7.6) depremleri sonrasında hasar gören betonarme yapılar
üzerinde teknik incelemeler yapılarak, hasarların oluşum sebepleri tasarım hataları ve
malzeme/işçilik kusurları bakımından değerlendirilecektir.