ÇAĞDAŞ TÜRK CUMHURİYETLERİNDE SİYASETTE KADIN TEMSİLİNE GENEL BİR BAKIŞ

Ayvaz Z.

ULUSLARARASI TÜRK DÜNYASI SEMPOZYUMU/GEÇMİŞTEN GELECEĞE TÜRK DÜNYASI, Erzincan, Türkiye, 9 - 12 Ekim 2022, cilt.1, ss.284-297

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Erzincan
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.284-297
  • Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

19. yüzyıldan itibaren siyasal haklarını elde etmeye başlayan kadınların günümüzde siyasal katılımı ve temsili artış göstermekte ancak demokrasinin işlerliği açısından sayısal ve niteliksel bir eşitliğe ulaşmadığı; yetersiz olduğu bilinen bir gerçektir. Dünya nüfusunun yarısını oluşturan kadınların, siyasal alanda yetersiz temsili çağdaş Türk Devletleri için de geçerli bir durumdur. Kadınların siyasal yaşamda eksik temsili çözülmesi gereken önemli bir sorundur ve kadınların karar alma mekanizmalarına katılımı olmadan ülkelerin kalkınmasından bahsetmek güçtür. Bu kapsamda çalışmada Çağdaş Türk Cumhuriyetlerinde siyasette kadın temsili ele alınmıştır. Kadının siyasetteki temsilini ortaya çıkarmak amacıyla siyasal hayatın en görünür alanı olan parlamentolardaki sayısal veriler dikkate alınarak; Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Kuzey Kıbrıs Türkiye Cumhuriyeti (KKTC), Özbekistan, Türkiye ve Türkmenistan parlamento ve hükûmetlerinde mevcut kadın milletvekilleri, bakan ve başkan sayıları değerlendirilmiştir. Veriler, Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN Women) ve Parlamentolar Arası Birlik (IPU) tarafından yayınlanan “Women in Politics: 2021 Map” (Siyasette Kadın: 2021 Haritası) ve “Global Gender Gap Report 2022” (Küresel Cinsiyet Farkı Raporu 2022) yanı sıra ülkelerin resmî kaynaklarından faydalanılarak tespit edilmiştir. Çalışma ile eski Türk devlet geleneğinde siyasal hayatta güçlü bir konumu bulunan kadının, Çağdaş Türk devletlerinde siyasette temsilinin yetersiz olduğunu ortaya koymak amaçlanmaktadır

The political participation and representation of women, who have obtained their political rights since the nineteenth century, is increasing, but it is a known fact that democracy does not reach numerical and qualitative equality in terms of functioning and it is insufficient. The insufficient representation of women, who make up half of the world’s population, in the political sphere is also a valid situation for modern Turkish States. The underrepresentation of women in political life is an important problem that needs to be resolved and it is difficult to talk about the development of countries without the participation of women in decision-making mechanisms. In this context, the representation of women in politics in Contemporary Turkic Republics is discussed in this study. In order to reveal the representation of women in politics, taking into account the numerical data in parliaments, which is the most visible area of political life; The number of women deputies, ministers and presidents in the parliaments and governments of Azerbaijan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Turkish Republic of Northern Cyprus, Uzbekistan, Turkey and Turkmenistan were evaluated. The data were determined by using the official sources of the countries, as well as the “Women in Politics: 2021” Map published by the United Nations Women’s Unit (UN Women) and “Global Gender Gap Report 2022”. With this study, it is aimed to reveal that the representation of women, who have a strong position in political life in the old Turkish state tradition, is insufficient in contemporary Turkish states.