Tarih’ten Mesnevi’ye Bir Koşuklaştırma Örneği: Âşık Molla Rahim’in Manzum Hazret-i Yusuf Kıssası


Creative Commons License

Daşdemir Ö.

Uluslararası Türkçe, Edebiyat, Kültür, Eğitim Dergisi - International Journal of Turkish Literature, Culture, Education, cilt.3, sa.1, ss.293-305, 2014 (Hakemli Dergi)

Özet

Ana metinlerin biçimsel dönüşümlerinden biri olan koşuklaştırma, düzyazı biçiminde yazılmış bir metnin dizeler hâlinde yeniden yazılması yöntemidir. Türk halk edebiyatında; nazma çekilen Nasreddin Hoca fıkraları başta olmak üzere, dizeler halinde yeniden yazılan çeşitli masal, hikâye ve menkıbeler koşuklaştırma yöntemine uygun örnekler arasında yer almaktadır. Bu makalenin konusunu Tarih-i Taberî’deki Yusuf Kıssası’nın Âşık Molla Rahim tarafından mesnevi nazım şekliyle yeniden yazılması ile ortaya çıkan metinlerarası ilişkiler oluşturmaktadır. Çalışmamızda ana-metinlerin biçimsel dönüşüm yöntemlerinden koşuklaştırma ve biçem dönüşümü örnekleri incelemeye esas teşkil eden iki metinden hareketle ele alınmıştır. 

Versification, which is one of the formal transformations of the main-text, is the method of rewriting of a text, written in the form of prose, in the form of lines. In Turkish folk literature, especially Nasreddin Hodja’s anecdotes, rewritten in verse, various fairy tales, stories and legends, rewritten in the form of lines are among the appropriate examples for the versification method. The intertextual relations resulting from the rewriting of the parable of Joseph in History of Taberî by Poet Molla Rahim in form of the masnavi verse constitutes the subject of this article. In our study, among the formal transformation methods of the main-texts, the examples of versification and transformation of style have been discussed, by the two texts that constitute the basis on the study.