Akademik Veri Yönetim Sistemi
4. Uluslararası Üsküdar Bilimsel Araştırmalar Kongresi, İstanbul, Türkiye, 12 - 13 Temmuz 2025, ss.129-150, (Tam Metin Bildiri)
Yaşam kalitesi, bireyin yaşadığı kültür ve değer sistemleri bağlamında hedefleri, beklentileri, standartları ve kaygılarıyla ilişkili olarak yaşamdaki konumuna ilişkin algısıdır. Günümüzde yaşam kalitesi; devlet politikalarının oluşturulmasında, uygulanmasında ve değerlendirilmesinde önemli göstergelerden biri haline gelmiştir. Çocuklara ilişkin yaşam kalitesi konulu çalışmalar; sıklıkla olumsuz yaşam deneyimlerinin etkilerine odaklanmaktadır ve dolayısıyla yaşam kalitesinin değerlendirilmesine ilişkin geliştirilen ölçme araçlarının çoğu da özel olarak hastalık veya ilgili durum için tasarlanmışlardır. Halbuki sağlık, işlevsellik ve aile içi yaşantılarında belirgin bir problemi olmayan çocuklar ve ebeveynlerinin kendi bakış açılarıyla yaşam kalitesi değerlendirmelerine ve bu değerlendirmeler arasındaki benzerlik veya farklılıkların tespitine yönelik araştırmalara da ihtiyaç vardır. Bu nedenle bu araştırma sürecinde çocukluğun bir hali olarak görülen okul öncesi dönemde çocukların ve ebeveynlerin yaşam kalitesine ilişkin değerlendirilmeleri ele alınmıştır. Araştırma kapsamında 4-6 yaş arası çocukların ve ebeveynlerinin yaşam kalitesi değerlendirmelerine ilişkin farklılaşan veya benzerlik içeren durumların betimlenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırmada araştırma süreci nicel araştırma deseninde tasarlanmıştır. Araştırma verileri kesitsel bağlamda toplanmıştır. Araştırma örneklemi, 4-6 yaş arası 164 çocuk ile bu çocukların ebeveynlerinden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Katılımcı Bilgi Formu” ile KINDLR Çocuklar İçin Yaşam Kalitesi Anketi çocuk ve ebeveyn versiyonları kullanılmıştır. Araştırma kapsamında yaşam kalitesi; bedensel iyilik, duygusal iyilik, öz saygı, aile, arkadaş ve okul bağlamlarında ele alınmıştır. Araştırma bulgularına göre çocuk cinsiyeti ve ailedeki doğum sırası, istatistiksel açıdan yaşam kalitesi üzerinde anlamlı bir farklılığa neden olmamaktadır. Çocuk yaşı ve ilk iki yılda gün içinde çocuğa verilen bakım desteği şekli ise KINDLR Çocuklar İçin Yaşam Kalitesi Anketi toplam puanlarında ve bazı alt boyutlarda anlamlı farklıklara neden olmuştur. Örneklemi oluşturan ebeveynlerin cinsiyetleri, aile gelir durumu, aile yapısı ve aile sosyal güvence durumu istatistiksel açıdan anlamlı bir fark oluşturmazken; ebeveyn yaşının ve ebeveyn eğitim durumunun yaşam kalitesinde etkili bir değişken olabileceği görülmüştür. Ayrıca çocukların ve ebeveynlerin KINDLR Çocuklar İçin Yaşam Kalitesi Anketi alt boyutlarındaki ve anket genelindeki puanlarına dair gerçekleştirilen ilişkisel analiz sonuçlarında da anket genelinde ve tüm alt boyutlarda .01 düzeyinde pozitif yönde anlamlı ilişkilerin olduğu görülmüştür.
Quality of life is the perception of an individual regarding their position in life in relation to their goals, expectations, standards and concerns in the context of the culture and value systems they live in. Today, quality of life has become one of the important indicators in the formation, implementation and evaluation of state policies. Studies on quality of life regarding children often focus on the effects of negative life experiences and therefore most of the measurement tools developed for the evaluation of quality of life have been specifically designed for illness or related conditions. However, there is also a need for research on the evaluation of quality of life from the perspectives of children who do not have any obvious problems in their health, functionality and family life and the determination of similarities or differences between these evaluations. Therefore, in this research process, the evaluations of children and parents regarding quality of life in the preschool period, which is seen as a state of childhood, were addressed. Within the scope of the research, it was aimed to describe the situations that differ or contain similarities regarding the quality of life evaluations of children aged 4-6 and their parents. The research process in this research was designed in a quantitative research design. The research data were collected in a crosssectional context. The research sample consists of 164 children aged 4-6 and the parents of these children. In the study, the “Participant Information Form” and the child and parent versions of the KINDLR Children’s Quality of Life Questionnaire were used as data collection tools. Within the scope of the study, quality of life was addressed in the contexts of physical well-being, emotional well-being, self-esteem, family, friends and school. According to the research findings, child gender and birth order in the family didn’t cause a statistically significant difference in quality of life. The child's age and the type of care support given to the child during the first two years caused significant differences in the total scores of the KINDLR Children's Quality of Life Questionnaire and some sub-dimensions. While the parents constituting of the sample parents’ gender, family income status, family structure and family social security status didn’t create a statistically significant difference, it was observed that parental age and parental education status do not create a statistically significant difference. In addition, the results of the relational analysis conducted on the scores of the children and their parents in the sub-dimensions of the KINDLR Children's Quality of Life Questionnaire and in the overall survey showed that there were positively significant relationships at the .01 level in the overall survey and in all sub-dimensions.