Türk Sinemasında Mizah ve Folklorun Beş İşlevi

Hancığaz E.

International CEO (Communication, Economics, Organization) Social Sciences Congress, Udaipur, Hindistan, 20 - 22 Mayıs 2022, ss.702-708

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Udaipur
  • Basıldığı Ülke: Hindistan
  • Sayfa Sayıları: ss.702-708
  • Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Sinema toplumsal ve kültürel yapıdan beslenir. Sinemanın beslendiği unsurlardan biri olan mizah ise gerçek

hayattan almış olduğu konuları kurgulayarak eğlenceli bir üslupla yeniden oluşturur. Bundan dolayı mizah

toplumsal yapı içinde kabul gören folklorik bir öğedir. Aynı zamanda mizah, insanları gülümseten bir iletişim

ortamı olarak düşünülmektedir. Sinemanın bir türü olan komedi filmlerinde tüm dünyayı ilgilendiren evrensel

sorunlardan bireysel sorunlara kadar pek çok konu işlenmiştir. Komedi filmleri izleyiciyi eğlendiren aynı zamanda

düşündüren yapımlardır. Çalışmanın temel amacı Türk sinemasında mizah öğesi taşıyan seçilmiş filmleri

kategorize ederek William R. Bascom tarafından oluşturulmuş folklorun işlevleri modeline göre

değerlendirmektir. William Bascom’a göre folklorun en önemli işlevleri: hoş vakit geçirme, eğlenme ve

eğlendirme; değerlere, toplum kurumlarına ve törelere destek verme; eğitim veya kültürün gelecek kuşaklara

aktarılması; toplumsal ve kişisel baskılardan kaçıp kurtulmadır. İlhan Başgöz de Bascom tarafından oluşturulan

bu dört işleve beşinci işlev olarak Protesto işlevini eklemiştir. Dolayısıyla çalışmada seçilmiş komedi filmlerinde

Türk toplumunun, ekonomik, siyasal ve kültürel yapısının farklılaşmasının ve geçirdiği değişimin Türk sinemasına

ve mizah anlayışına yansıması folklorun beş işlevi çerçevesinde incelenmiştir.

Cinema is nourished by a social and cultural structure as well as humor, which arranges subjects taken from real

life and recreates them in an entertaining style. Therefore, humor is a folkloric element recognized in the social

structure. In addition, humor is considered as a communication medium that makes people smile. Comedy films,

a genre of cinema, cover many topics ranging from universal problems concerning the whole world to personal

problems. Comedy films are productions that entertain the audience as well as make them think. The main aim of

the study is to categorize selected films with humor in Turkish cinema and evaluate them according to the functions

of folklore model developed by William R. Bascom. According to William Bascom, the most important functions

of folklore include having a nice time, entertaining oneself and entertaining people, supporting values, social

institutions and customs, transferring education or culture to future generations, escaping from social and personal

pressures. İlhan Başgöz added the Protest function as the fifth function to these four functions created by Bascom.

Therefore, selected comedy films' depiction of economic, political and cultural changes in Turkish society and the

reflection of such changes on Turkish cinema and sense of humor were examined within the framework of the five

functions of folklore.