Türkçe Dersinde Masallar Aracılığıyla Göçmenlere İlişkin Kültürlerarası Duyarlılık Geliştirme


Çıldır B.

Anadolu Journal of Educational Sciences International , cilt.12, sa.2, 2022 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Bu araştırmanın amacı 6. sınıf düzeyinde masallar aracılığıyla öğrencilerde göçmenlere ilişkin kültürlerarası duyarlılık oluşturulması sürecinin incelenmesidir. Çalışma 6. sınıfa devam eden 14’ü kız, 10’u erkek toplam 24 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma iki adımdan oluşmaktadır. İlk adım ders planlarının tasarlanması ve uygulanması, ikinci adım gözlem, görüşme ve doküman incelemesi yoluyla elde edilen verilerin temalarla ortaya konulmasıdır. Bu bağlamda Türkçe dersinde uygulanmak üzere Ahıska Türklerine ait bir masal metni kullanılarak her biri 40 dakikalık toplam 6 derslik ders planı tasarlanmıştır. Masallar aracılığıyla kültürlerarası duyarlılık oluşturma sürecini incelemek için uygulama sürecinde gözlem, uygulamadan sonra doküman çözümlemesi ve bireysel, yüz yüze ve yarı yapılandırılmış görüşmeler kullanılmıştır. Elde edilen verilerin çözümlenmesi sonucunda oluşan temalar yorumlanarak araştırma bulgularına ulaşılmış ve bu bulgular kaynakların tanıklığında tartışılmıştır. Kültürlerarası duyarlılık geliştirme sürecinde özellikle üç temanın öne çıktığı görülmüştür: Fark etme, benzetme ve empati duyma. Yapılan çözümlemelerde öğrencilerin farklı bir kültürle olumlu bir bağlam içerisinde tanıştıklarında bu kültürü fark edip merak ettikleri, kendi kültürleri ile bu kültür arasında ortaklık kurmaya çabaladıkları ve empati kurdukları görülmüştür. Bu bağlamda Türkçe derslerinde masallar aracılığıyla kültürlerarası duyarlılığa ilişkin becerilerin geliştirilebileceği söylenebilir. Araştırma kapsamında ders kitaplarında yer alması için göç ile Türkiye’ye gelmiş farklı topluluklara ait masal metinlerine yer verilmesi önerilebilir. Bu tür metinlerin farklı sınıf düzeylerine seslenecek biçimde ders kitaplarında daha sık yer alması, öğrencilerin kültürlerarası duyarlılık geliştirmelerini destekleyebilir.

The aim of this study is to examine the process of creating intercultural sensitivity of sixth grade students to migrants via tales. The study is carried out with 24 sixth grade students, consisting of 14 females and 10 males. The study is comprised of two stages. The first stage is the design and implementation of course plans, and second is the presentation of the data with themes obtained from observations, interviews, and documents. Concordantly, by utilization of a tales from Meskhetian Turks in Turkish Language courses, a 6-hour course plan, each of which is 40 minutes, was designed. To study the process of creating intercultural sensitivity by means of tales, observation, document analyses after implementation, and individual vis-a-vis semi-structured interviews were used. By construing the themes reached as result of the analyses of the data obtained, study finding are come up with and discussed in the witness of the resources. It is observed that particularly three themes came forward in the process of improving intercultural sensitivity: recognition, resemblance, and empathy. It is noted as result of the analyses conducted that student, when got a favorable acquaintance with a different culture, they recognized and got curious such culture, tried to resemble it with their own, and develop an empathy with it. In conclusion, it is possible to say that ability to improve intercultural sensitivity might be ensured by means of tales in Turkish language courses. Taken together, it can be suggested to include tales which belong different cultures that have migrated to Turkey in the textbooks. The more frequent inclusion of such text in textbooks may support development of student’s intercultural sensitivity.