RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİ DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ ULUSLARARASI DİŞ HEKİMLİĞİ KONGRESİ, Rize, Türkiye, 5 - 07 Mayıs 2023, ss.313-314, (Özet Bildiri)
Giriş ve Amaç: Sjögren sendromu (SS) klinik olarak ağız kuruluğu (kserostomi) ve göz
kuruluğu (keratokonjonktivitis sikka) tablosuna yol açan ekzokrin bezlerin lenfosit
infiltrasyonu ile histopatolojik olarak karakterize edilen, kronik enflamatuar bir otoimmün
hastalıktır. Vakaların %50'sinde bilateral parotis bezlerinde hacim artışı görülür. Tükürük
akışının azalmasına, tükürük bezlerinde sıvı birikmesine ve sonuçta kalsifikasyonlara neden
olabilir. Tükürük bezlerindeki kalsifikasyonlar ultrasonografi (USG), tükürük bezi sintigrafisi
ve manyetik rezonans görüntülemesi (MRG) ile tespit edilir.
Olgu Sunumu: Kliniğimize eklem rahatsızlığı nedeni ile dış merkezler tarafından
yönlendirilmiş 47 yaşındaki kadın hastanın Teleradyoloji kayıtlarında yakın tarihlere ait
konvansiyonel radyografileri incelendi ve klinik muayene bulguları ışığında hastadan konik
ışınlı bilgisayarlı tomografi (KIBT) çekilmeye karar verildi. Bilateral temporomandibular
KIBT görüntülerinin incelendiğinde; görüntüleme alanına giren bilateral parotis bezlerinden
sağda daha belirgin olmak üzere multiple, hiperdens, kalsifik odaklar görüldü. Bunun üzerine
KIBT kayıtlarının yanında tükürük bezlerinin USG karakteristiğini değerlendirmek amacıyla
hastanın bilateral parotis ve submandibular bezleri, ultrasonografik olarak incelendi. Bilateral
parotis bezleri boyutlarında belirgin artış ve hetorojen görünüm sergilediği izlendi. Bunun
yanında, bilateral submandibular bezler normal boyut ve homojen yapıda görüldü.
Sonuç: SS; USG, tükürük bezi sintigrafisi ve tükürük bezlerinin MRG gibi teknikler ile
radyolojik incelenmesi yapılan bir otoimmun hastalıktır. Ancak bu vaka bize göstermektedir ki
rutin radyolojik görüntüleme yöntemleri arasında olmasa da KIBT’nin SS olan hastaların
parotis bezlerinde oluşmuş olan kalsifik odaklar, noktalı tükürük bezi taşı görünümünü
saptamada yardımcı görüntüleme yöntemi olabilmektedir. Vakamız, hekimlerimizin KIBT
görüntülerini değerlendirirken parotis bezleri lokasyon alanlarında görmüş oldukları kalsifik
odakları SS açısından ele almaları gerekliliğini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Konik ışınlı bilgisayarlı tomografi, multiple kalsifik odaklar, parotis bezi,
sjögren sendromu
Introduction and Aim: Sjögren's syndrome (SS) is a chronic inflammatory autoimmune
disease characterized histopathologically by lymphocyte infiltration of exocrine glands leading
to a clinical picture of dry mouth (xerostomia) and dry eye (keratoconjunctivitis sicca). In 50%
of cases, bilateral parotid glands increase in volume. It can lead to decreased salivary flow, fluid
accumulation in the salivary glands and ultimately calcifications. Calcifications in the salivary
glands are detected by ultrasonography (USG), salivary gland scintigraphy and magnetic
resonance imaging (MRI).
Case Report: The recent conventional radiographs of a 47 year old woman who was referred
to our clinic by external centers due to joint discomfort were examined in the Teleradiology
records and it was decided to perform cone beam computed tomography (CBCT) in the light of
clinical examination findings. When bilateral temporomandibular CBCT images were
examined; multiple, hyperdense, calcific foci were seen from bilateral parotid glands in the
imaging field, more prominent on the right. Therefore, the patient's bilateral parotid and
submandibular glands were ultrasonographically examined to evaluate the USG characteristics
of the salivary glands in addition to the CBCT records. Bilateral parotid glands showed a
significant increase in size and heterogeneous appearance. In addition, bilateral submandibular
glands were normal in size and homogeneous in structure.
Conclusions: SS is an autoimmune disease that is investigated radiologically with techniques
such as USG, salivary gland scintigraphy and MRI of the salivary glands. However, this case
shows us that although it is not among the routine radiologic imaging methods, CBCT can be
an auxiliary imaging method in detecting calcific foci and dotted salivary gland stone
appearance in the parotid glands of patients with SS. Our case illustrates the need for physicians
to consider calcific foci in the locations of the parotid glands in terms of SS when evaluating
CBCT images.
Keywords: Cone beam computed tomography, multiple calcific foci, parotid gland, sjögren's
syndrome