11. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Adana, Türkiye, 11 - 13 Eylül 2014, cilt.11, sa.1, ss.927-928
Bu araştırma ilköğretim 6.
sınıf matematik öğretim programında sayılar ve işlemler öğrenme alanının bir
alt öğrenme alanı olan kesirler alt öğrenme alanı kazanımlarının öğretiminde
eğitim materyali olarak sanal manipülatif kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına
etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Sanal manipülatifleri, Java tabanlı
olarak etkileşim sağlayacak Şekilde klavye işlemleriyle farklı manipülasyonlara
izin veren, internet üzerinden ya da bilgisayara yüklenerek kullanılabilen,
bilgisayar grafikleri formunda yeni nesil öğretim materyalleri olarak
tanımlamak mümkündür. 2013 yılında uygulanmaya başlanılan Ortaokul Matematik
Öğretim programının geliştirmeyi hedeflediği becerilerden birisi olan bilgi ve iletişim
teknolojilerini etkin kullanma becerisini geliştirebilecek bu tür materyallerin
eğitim sistemimize nasıl entegre edileceğinin belirlenmesi gerekmektedir. Bu
bağlamda büyük oranda soyut kavram ve olgular içeren matematik dersinin
öğretiminde günümüzün teknolojik olanaklarından faydalanarak hazırlanan bu tür
materyallerin Türk Eğitim Sisteminde nasıl kullanılabileceğinin belirlenmesi
önemli görülmüştür. Dünya genelinde sanal manipülatifler ile ilgili araştırmalar
incelendiğinde deneysel araştırmalara rastlanmaktadır. Ancak ülkemizde bu materyaller
ile ilgili daha çok teorik çerçevede yapılmış araştırmalara rastlanılmıştır. Bu
açıdan çalışmanın literatürde bu eksikliği gidermeye katkı sağlayabileceği düşünülmüştür.
Araştırmanın kesirler alt öğrenme alanı üzerine odaklanması kesirler konusunun
sonraki kademelerde birçok konunun öğretimine alt yapı oluşturması, çok sık
kavram yanılgılarının görülmesi ve somut işlemler döneminden soyut işlemler
dönemine geçme aşamasındaki öğrencilerin karşılaştıkları ilk konulardan biri
olması sebep olmuştur. Araştırmanın çalışma grubunu 2012-2013 eğitim-öğretim
yılında Erzincan il merkezinde yer alan bir ilköğretim okulunun 6. sınıf
düzeyinde öğrenim gören 76 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada yarı deneysel araştırma
modellerinden ön test-son test kontrol gruplu desen kullanılmıştır. İki deney
ve bir kontrol grubundan oluşan araştırma grubunda sanal manipülatiflerin
öğrencilerin başarılarına etkisinin belirlenmesinin yanı sıra öğretmen ya da
öğrencinin aktif kullanıcı olma durumlarının hangisinin daha etkili olacağının
da belirlenmesi amaçlanmıştır. Uygulamada deney gruplarının ilkinde hazırlanan
ders planlarına araştırmacılar tarafından geliştirilen etkinlikler ile entegre
edilen sanal manipülatifler sadece öğretmen tarafından kullanılmıştır. Diğer
deney grubunda ise sanal manipülatifler yine aynı entegre etkinliklerle
birlikte öğrenciler tarafından öğretmen rehberliğinde bireysel olarak kullanılmışlardır.
Kontrol grubunda ise mevcut yaklaşıma uygun olacak Şekilde somut materyaller
kullanılarak ders anlatılmıştır. Uygulama tüm gruplar için 12 ders saati/3
hafta boyunca devam etmiştir. Araştırmada ölçme aracı olarak araştırmacılar
tarafından geliştirilen Kesirler Başarı Testi uygulamadan önce ön test
uygulamadan sonra da son test olarak kullanılmıştır. Kesirler Başarı Testi geliştirme
aşamasında matematik eğitimi alanında çalışan 5 akademisyenden uzman görüşü alınmış
alınan eleştiriler doğrultusunda gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Daha sonra
30 maddeden oluşan testin pilot uygulaması yapılarak madde istatistiklerine
göre madde sayısı kazanımları karşılayacak Şekilde 20 maddeye düşürülmüştür.
Pilot uygulamadan elde edilen verilere göre testin ortalama güçlüğü 0,41 ve
KR-20 güvenirlik katsayısı 0,81 olarak belirlenmiştir. Uygulama sonrasında araştırmadan
elde edilen veriler SPSS-17 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir.
Verilerin analizinde gruplar arasında ve gruplar içinde ortalamalar arasında
anlamlı bir farkın olup olmadığı incelenmiştir. Verilerin analizinde t-testi,
ANOVA ve ANCOVA istatistiklerinden faydalanılmıştır. Araştırmadan elde edilen
istatistiksel verilere göre sanal manipülatiflerin kesirler alt öğrenme alanı
öğretiminde kullanımı öğrencilerin akademik başarılarında sanal manipülatif
kullanılan her iki deney grubu lehine de anlamlı bir farka sebep olmaktadır.
Deney gruplarındaki öğrencilerin son test puanları ortalamaları arasında
yapılan karşılaştırmalarda ise anlamlı bir fark tespit edilememiştir. Bu
sonuçlara göre sanal manipülatiflerin kesirler alt öğrenme alanı öğretiminde
kullanımı kullanım Şeklinden bağımsız olarak somut materyallere göre daha
faydalı olabilmektedir. Bu sonucun sebebinin ise öğrencilerin bilgisayara olan
ilgileri, sanal manipülatiflerin somut materyallere göre daha etkileşimli
olması ve her öğrenciye kendi öğrenme hızında öğretim yapılmasına olanak
sağlaması olabileceği düşünülmektedir. Bu araştırma sonucunda araştırmacılara
sanal manipülatiflerin diğer öğretim alanları için kullanımının araştırılması,
MEB tarafından hazırlanacak e-içeriklere bir örnek olarak ele alınması ve
matematik öğretmenlerinin sınıflarında sanal manipülatif kullanmaları tavsiye
edilmektedir.