Dilde Sadeleşme ve Türkî i Basît Hakkında Düşünceler The Thoughts upon Simplification in Language And Turkî i Basît


Creative Commons License

Uludağ E.

Turkish Studies, cilt.4, sa.5, ss.292-329, 2009 (Scopus)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 4 Sayı: 5
  • Basım Tarihi: 2009
  • Doi Numarası: 10.7827/turkishstudies.864
  • Dergi Adı: Turkish Studies
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Scopus
  • Sayfa Sayıları: ss.292-329
  • Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Türkî-i Basît divân edebiyatında Arapça ve özellikle Farsça kelime ve tamlamaların kullanımının artması üzerine XVI. yüzyılda Tatavlalı Mahremî ile Edirneli Nazmî’nin başlattığı tamamen Türkçe kelimelerden oluşan ve terkipsiz yazmaya dayanan bir şiir anlayışıdır. Bu görüşü ilk kez Fuad Köprülü ortaya atmıştır. Köprülü’nün bu görüşünü benimseyenler Türkî-i Basît’i Türkçecilik akımı, milliyetperverlik, Arapça ve Farsça kelime kullanımına karşı bir tepki olarak değerlendirmişlerdir. Konuyla ilgili son zamanlarda yapılan araştırmalarda Türkî-i Basît’in bir edebî akım değil kelimenin tam anlamıyla bir akım özelliği taşıyan Mahallileşme’nin bir kolu olduğu ileri sürülmüştür. Bu çalışmada Türkî-i Basît’le ilgili süreç en baştan itibaren ele alınmış; konu üzerinde yapılan araştırmalar incelenerek Türkî-i Basît temsilcilerinin sade Türkçeyle yazma çabalarının münferit girişimler olarak değerlendirilmesinin daha doğru olacağı kanaatine varılmıştır