Hipertansiyonlu Hastalarda İlaca Uyum ve Sağlık Okuryazarlığı Durumlarının İncelenmesi: Bir Aile Sağlığı Merkezi Örneği


Karakurt P., Bilgin S., Özdemir S.

3rd International Asklepios Congress on Medicine, Nursing, Midwifery and Health Sciences, 11 - 13 Kasım 2024, ss.37-41

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Sayfa Sayıları: ss.37-41
  • Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Giriş: Hipertansiyon, halk sağlığını tehdit eden, erken ölüm ve sakatlığın fazla olduğu kronik hastalıklar arasında en sık görülen önlenebilir ve aynı zamanda tedavi edilebilir bir hastalıktır.

Amaç: Bu araştırmada hipertansiyonlu hastaların hastalıklarına yönelik ilaca uyum ve sağlık okuryazarlığı düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Yöntem: Tanımlayıcı tipteki araştırma; Türkiye’nin doğusunda yer alan bir aile sağlığı merkezinde takipli 18 yaş ve üzeri, araştırmaya katılmaya gönüllü 200 hipertansiyonlu hasta ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri; “Hasta Tanılama Formu”, “Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği” ve “Kısa İlaç Anketi” kullanılarak toplanmıştır.

Bulgular: Araştırmaya katılan hastaların “Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği” puan ortalaması 81.83±13.73, “Kısa İlaç Anketi” puan ortalaması ise 0.62±0.60 olarak bulunmuştur. Hastaların %40.5’inde ilaç uyumsuzluğunun olduğu, en fazla uyumsuzluk sebeplerinin ise rejim (%30.5) ve inanç (%14.5) konularında olduğu tespit edilmiştir. Sağlık okuryazarlığı ile ilaç uyumu ölçeği arasında (r= 0.545, p=0.023) pozitif yönlü orta seviyede bir ilişki tespit edilmiştir. Bazı demografik değişkenlerin sağlık okuryazarlığı ve ilaç uyumu bakımından farklılık oluşturduğu tespit edilmiştir (p<0.05).

Sonuç: Hastaların sağlık okuryazarlık düzeyi arttıkça ilaç uyumunun da arttığı belirlenmiştir. Hemşireler, hipertansiyonlu hastaların sağlık okuryazarlık düzeyini artırmak ve ilaç uyumunu sağlamak için bireysel eğitimler düzenleyerek hastalığı ve ilaç kullanımı hakkında net bilgi vermelidir. Ayrıca, hastaların evde bilgiye erişimini kolaylaştıracak materyaller sağlamalı, etkili iletişim kurmalı ve düzenli takip yapmalıdırlar. 

Introduction: Hypertension is a preventable and treatable disease that threatens public health and is the most common chronic disease with high rates of premature death and disability.

Aim: This study aims to determine the levels of adherence to medication and health literacy in patients with hypertension.

Method: A descriptive study was conducted with 200 hypertensive patients aged 18 and over who volunteered to participate in the study and were followed up in a family health center in eastern Turkey. Data from the study were collected using the “Patient Identification Form”, “Health Literacy Scale” and “Short Medication Questionnaire”.

Results: The mean score of the patients participating in the study on the “Health Literacy Scale” was 81.83±13.73, and the mean score on the “Short Medication Questionnaire” was 0.62±0.60. It was determined that 40.5% of the patients had medication non-adherence, and the most common reasons for non-adherence were regimen (30.5%) and belief (14.5%). A positive moderate correlation was found between health literacy and medication adherence scale (r= 0.545, p=0.023). It was determined that some demographic variables created differences in terms of health literacy and medication adherence (p<0.05).

Conclusion: It was determined that medication adherence increased as the health literacy level of the patients increased. Nurses should provide clear information about the disease and medication use by organizing individual trainings to increase the health literacy level of hypertensive patients and ensure medication adherence. In addition, they should provide materials that will facilitate patients' access to information at home, establish effective communication and perform regular follow-ups.