BUHÂRÎ RÂVİSİ KÂDÎ MÜHELLEB B EBÛ SUFRE NİN ENDÜLÜS HADİSÇİLİĞİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ


Creative Commons License

Tozlu İ.

Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, sa.1, ss.65-96, 2015 (Hakemli Dergi)

Özet

Kâdî Mühelleb b. Ebû Sufre (ö. 435/1044), Endülüs coğrafyasında yetişen bir hadis âlimidir. Buhârî’nin en önemli râvîleri olarak kabul edilen Asîlî ile Kâbisî’den sema yoluyla hadis rivâyet etmiş, “Endülüs Hadisçiliği”ne önemli katkılar sağlamıştır. “Buhârî Rivâyeti”nin en sahih metnini inşâ etme gayreti içinde olan müellif, Asîlî ile Kâbisî’nin rivâyetlerini gözden geçirmek suretiyle meydana getirdiği eserinde bir nevi nüsha tashihi yapmıştır. Müellifin “el-Muhtasaru’n-nasîh” ve “Şerhu Sahihi’l-Buhârî” adlı iki çalışması vardır. Endülüs üzerine ülkemizde yapılan hadis çalışmalarında Mühelleb’in adından ve söz konusu eserlerinden müstakil olarak bahsedilmemiştir. “Endülüs Hadisçiliği”nde Mühelleb iki açıdan önem arz eder. Birincisi, Asîlî ve Kâbisî gibi üçüncü nesil Buhârî râvîlerinden aldığı rivâyet ve cerh-ta’dîl gibi pek çok ilmî birikimi ile Buhârî’yi Endülüs’te nakletmesidir. İkincisi de, Muvattâ rivâyeti ve Mâlîkî fıkıh geleneği içinde Endülüs’te yetişmiş bir muhaddis olmasıdır. Bu makalede müellifin “Endülüs Hadisçiliğindeki Yeri ve Önemi” incelenecek, Buhârî rivâyeti ile metodu ise ayrı bir makalede ele alınacaktır.