İnvazif Lobular Karsinoma Hastalarının Metabolom, Lipidom ve N-Glikom ProfillerininBelirlenmesi ve Biyoinformatik Temelli Çoklu Omik Stratejilerinin Geliştirilmesi


Demirci E., Demirkaya Miloğlu F., Çadırcı E., Tunçbağ N., Yaman M. E., Karadeniz E., et al.

TÜBİTAK - AB COST Projesi , 2023 - 2025

  • Proje Türü: TÜBİTAK - AB COST Projesi
  • Başlama Tarihi: Kasım 2023
  • Bitiş Tarihi: Kasım 2025

Proje Özeti

Her yıl Avrupa’da yaklaşık 25.000 kişinin etkilendiği invazif lobular meme kanseri (ILC) majör bir kanser türü olarak kabul edilmektedir. Farklı teşhis yöntemlerinin net bir tanı koyamadığı, sağ kalım sürelerinin düşük olduğu ve kemoterapötik yanıtın zayıf seyrettiği bu rahatsızlığın etiyolojik, patolojik ve moleküler özelliklerinden dolayı net bir tedavi protokolü ortaya konamamıştır. Bu nedenle çok disiplinli geniş kapsamlı çalışmalarla hastalığın oluşum mekanizmasının ve etiyopatogenezinin; moleküler, patolojik ve radyolojik olarak incelenmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, yapılması planlanan çalışma ile patolojik olarak ILC tanısı almış hastalarda meydana gelen değişimler N-glikom, metabolom ve lipidom analizleri ile incelenecektir. Yapılması planlanan çalışmada N-glikanlar, metabolitler ve yağ asitlerinde oluşabilecek farklılıklar farklı enstrümental analiz yöntemleri ile değerlendirilip potansiyel farklılıklar istatistiksel olarak değerlendirilecek ve omiks profilleri birbirleriyle entegre edilerek elde edilen verilere dair bir atlas oluşturulacaktır. Yolak analizleri ile hastalığın vücutta meydana getirdiği tahribat konusunda çıkarımlarda bulunulacaktır. Buna ek olarak anlamlı farklılık gösteren metabolitlerin kantitatif analizleri yapılarak hedeflenmiş metabolom analizine bağlı olarak tespit edilen moleküllerin miktar tayinleri gerçekleştirilecektir. Bu sayede hastalığın oluşum mekanizması ile ilgili bilgiler elde edilmesinin yanı sıra potansiyel biyobelirteçlerin tespiti de omiks teknolojileri vasıtasıyla irdelenecektir. N-glikan, metabolom ve lipid profillerinden elde edilen, normalizasyonu yapılmış ve tekrarlanabilirliği kanıtlanmış veriler farklı biyoinformatik temelli modeller ile değerlendirilerek hastalığın tanısında kullanılabilecek potansiyel biyobelirteçlerin tespiti ve bu biyobelirteçler arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi planlanmaktadır. Bu sayede farklı omik tekniklerinin birbirleriyle olan etkileşimi de ortaya konarak hassasiyeti ve seçiciliği daha yüksek bir teşhis algoritmasının oluşturulması amaçlanmaktadır. Proje çıktıları COST 19138 proje ekibiyle paylaşılacak olup; hastalığının çok yönlü ve çok uluslu bir profilinin ortaya konulması amaçlanmaktadır.