Kuzucu M., Gül M.(Yürütücü), Çiçek B., Ferah Okkay I., Dörtbudak M. B.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Diğer, 2019 - 2022
Karaciğer
kanseri tüm dünyada en sık görülen malign tümörlerden birisi olup, kansere
bağlı ölüm nedenleri arasında 2. sırada yer alır. En sık görülen karaciğer
kanseri türü olan hepatoselüler karsinom (HCC) genellikle kronik karaciğer
hastalığı ve sirozun bir sonucu olarak ortaya çıkar. HCC'nin patofizyolojisi
henüz tam olarak anlaşılamayan genetik ve epigenetik değişiklikleri birleştiren
karmaşık süreçleri içerir.
HCC için mevcut
tedavi seçenekleri kemoterapi, kemoembolizasyon, interven terapisi ve karaciğer
transplantasyonudur. Bununla birlikte HCC tedavisi oldukça zordur ve
kemoterapötik ajanlara karşı yüksek düzeyde duyarsızdır. Sorafenib, HCC için
tercih edilen bir tedavi yöntemi olmasının yanısıra zamanla ilaca kazanılan
direnç HCC tedavisinde yeni stratejilere olan ihtiyacı doğurmuştur.
Deinoksantin,
dünyanın radyasyona en dayanıklı canlısı olan Deinococcus radiodurans’ın hücre duvarında bulunan yüksek pro-apoptotik
etkiye sahip bir karotenoid türevidir. Yapılan hücre kültür çalışmalarında deinoksantinin
hepatoselüler, kolon ve prostat kanserleri üzerinde apoptozisi indüklediği
belirtilmiştir. Yaptığımız ön in vitro denemelerde deinoksantinin HepG2
hücrelerinde apoptozisi dramatik şekilde indüklediği belirlenmiştir.
Bu çalışmada
öncelikli olarak deinoksantinin özgün bir metod ile yüksek verimde üretilmesi,
saflaştırılması ve preparasyonu yapılacaktır. Ardından HCC’de in vivo
koşullarda deinoksantinin, sorafenib ile birlikte kullanıldığında sinerjik
etkisi incelenecektir. Maddelerin uygulanması sonrası ratlardan alınan
karaciğer dokuları histolojik olarak
değerlendirilecektir. Çalışma
kapsamında bazı onkogen ve tümör supresör genlerin ifade düzeyleri RT-PCR
yöntemiyle belirlenecek ayrıca bu genlerin protein seviyesindeki değişimi Western
Blot yöntemiyle incelenerek karşılaştırma yapılacaktır. Bunun yanı sıra kanserleşme
ve karaciğer fonksiyonları, bazı biyokimyasal parametrelerin; HPLC, ELISA ve
spektrofotometri yöntemleriyle incelenmesi ile ortaya konulacaktır.
Bu proje kapsamında; sorafenibin HCC tedavisindeki etkinliğinin
arttıracak yeni kür yardımcı madde olarak deinoksantinin kullanımı
araştırılacaktır. Elde edilen sonuçlarla sonraki çalışmalara ışık tutacak
bilgiler elde edilmesi planlanmıştır.